'Het genootschap van de laatste dieren' is een grote ontdekkingsreis

Jeffrey Moore is een Canadese auteur, die zijn sporen al met zijn debuut heeft verdiend. Hij won hiermee de Commonwealth Writers’ Prize, een van de belangrijkste literaire prijzen in de wereld. Het is dus ook niet zo gek dat De Arbeiderspers de nieuwste Moore in Nederlandse vertaling naar de boekhandel brengt. Het genootschap van de laatste dieren is een roman, laten we dit gelijk gezegd hebben, en kan nauwelijks een thriller worden genoemd. Maar dat wordt het ook niet door de uitgever. Toch belandde het boek met de brandweerrode cover op de redactie van Crimezone.

In Het genootschap van de laatste dieren maakt hoofdpersoon Nile Nightingale op toevallige wijze kennis met Céleste Jonguères, een briljante, ultra intelligente tiener. ‘Kennismaken’ is misschien niet eens het goede woord. Nile redt het leven van de jongedame, die even daarvoor zwaar bloedend in een juten zak uit een auto werd geworpen voor een enkeltje moeras. Nile Nightingale (geen familie van) is het type dat altijd op de verkeerde plek is, net de verkeerde keuzes maakt, licht suïcidaal maar met een groot gevoel voor rechtvaardigheid. Allemaal eigenschappen die hij toevalligerwijs deelt met het hoogbegaafde meisje. Evenals zijn koppigheid en zijn instinctief handelen. Maar Nile heeft ook nog last van waanbeelden (hij ziet ‘dingen’ die er niet zijn), heeft een drugsverleden, een strafblad van hier tot Jeruzalem (waaronder de meest recente aanklacht voor de ontvoering en aanranding van zijn stiefdochter) en bovenal heel veel geld. Ondanks de vele issues die hij al heeft, is Céleste met stip zijn grootste probleem, wanneer hij beseft dat hij het meisje niet naar het ziekenhuis kan brengen om haar aan haar verwondingen te laten helpen. Céleste, op haar beurt, is haar leven niet zeker omdat ze dingen heeft gezien die het daglicht niet kunnen verdragen. Die ‘dingen’ hebben alles te maken met de illegale stropers die in de Canadese bossen dag en nacht jagen op de inheemse –- bijna uitgestorven -– wilde dieren.

Het genootschap van de laatste dieren is een grote ontdekkingsreis en met name de eerste helft van het boek is geniaal. Niet veel vaker las ik een boek waarin er twee zulke verknipte personages de hoofdrol opeisten. Nile en Céleste zijn op een zekere manier aan elkaar overgeleverd en krijgen ondanks het enorme leeftijdsverschil van ruim 20 jaar een sterke band met elkaar. Ze dagen elkaar uit, vertellen elkaar halve –- of helemaal geen - waarheden en beseffen langzaam maar zeker dat ze elkaar keihard nodig hebben om verder te kunnen gaan. Door het continue schakelen tussen de gedachtestroom in het hoofd van Nile en het dagboek van Céleste ben je getuige van een bijzonder schouwspel van de menselijke psyche. De vele voorbeelden van dierenleed in de wereld maken ook indruk. De illegale jacht op wilde dieren en wrede uitbuiting ervan in gevangenschap roepen weerzinwekkende beelden op en blijven hangen.

Moore weet, ondanks het absurdisme dat verweven is door het hele boek, de personages levensecht neer te zetten, de lezer te ontroeren, maar ook vreselijk aan het lachen te maken. Het genootschap van de laatste dieren is bij vlagen best wel spannend, maar niet zoals een thriller spannend is, en vraagt wel het nodige geduld van de lezer, met name naar het einde toe verliest het boek een beetje aan kracht. Maar kun je dát opbrengen, dan heb je met Het genootschap van de laatste dieren een heel bijzonder boek in handen waar je veel leesplezier aan kunt beleven.