Adriaantje's jeugd in een bezet Nederland

Dutch girl review

Audrey Hepburn, geboren als Audrey Kathleen Ruston, was een Brits-Nederlands-Belgische actrice en speciaal ambassadeur van het Unicef. Ze geld als één van de beroemdste filmactrices van de twintigste eeuw.

In de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw was ze een wereldberoemd stijlicoon, mede dankzij de creaties van de Franse couturier Hubert de Givenchy. Zij droeg zijn japonnen zowel in films als privé.
Legendarisch in film- en modekringen is de door De Givenchy ontworpen zwarte jurk die ze in combinatie met een halsketting van Roger Scemam die ze aanhad tijdens de beginscène van de film Breakfast at Tiffany’s. Ook de witte jurk die ze droeg bij haar bezoek aan het paardenrennen in de film My Fair Lady behoort tot de bekendste filmoutfits ooit.

'Dutch girl' is haar biografie, gebaseerd op de periode dat zij de oorlogsjaren doorbracht in België, Engeland, en Nederland, en opgedragen aan de bewoners van de stad Velp.
In het eerste deel van de biografie, maken we kennis met een aantal familieleden van de illustere Heemstra familie. Haar vader, haar opa, oom en tante en haar twee halfbroers Alex en Ian.
Haar vader verliet het gezin toen Adriaantje zes jaar oud was, een zeer traumatische ervaring, waar ze haar hele leven mee kampte. ‘Een kind heeft twee ouders nodig om op te groeien tot een evenwichtig persoon.’

Adriaantje was een stil, verlegen, en ingetogen meisje. Ze las veel, en hield van muziek en dansen. Haar moeder stuurt haar naar een klein stadje in Engeland om een ‘all British education’ te krijgen. Haar moeder blijft met haar beide jongens op het continent, Adriaantje komt onder de hoede van Mary Butcher, de voor haar een tweede moeder wordt.
Adriaantje vond school een uitdaging, ze was rusteloos en kon slecht stil blijven zitten. Meestal zat ze wat uit het raam te kijken of te tekenen. Wel bleek ze erg goed in muziek, dans en Engels te zijn. Haar contacten met de docenten en de andere leerlingen waren goed, maar leren was gewoon niet haar ding. Ze miste haar broers en haar moeder, en zonder familie in Engeland, veranderde ze in een introvert, dik en ongelukkig meisje.

Haar vader, Joseph Hepburn-Ruston, de Britse bankier, was de grote afwezige in haar jeugd en ook in haar latere leven, was lid van de fascistische partij van Oswald Mosley in het Verenigd Koninkrijk. Haar moeder Ella, barones van Heemstra, bleek ook niet onverdeeld negatief tegenover Hitler te staan. Ze sprak vloeiend Duits en hield van Duitsland en was vanaf het begin een groot bewonderaar van Hitler. Ze was regelmatig in het gezelschap van Hitler, en op de Berghof te vinden. „Voor haar stond het fascisme voor het moderne nieuwe leven". De Britse fascistische partij van Mosley vond bovendien dat vrouwen ook moesten kunnen werken. Er zat een feministisch element in dat haar aantrok."

Haar moeder Ella Van Heemstra, bleek de stuwende kracht achter Audrey’s carrière. Ze kon in de oorlog in de schouwburg optreden. Ze was een rijzende ster in die tijd. Dat kon alleen als je goede contacten had met de Duitsers. Haar moeders brede netwerk, in combinatie met het danstalent van Audrey, opende vanaf 1940 in Arnhem de deuren naar Audrey ‘s internationale carrière.”
 
In het tweede deel wordt er aanvankelijk regelmatig stilgestaan bij moeder Ella van Heemstra. Opgevoed volgens strikte Victoriaanse regels, bleek Ella al snel uit de toon te vallen bij haar adellijke familieleden. Ze deed lekker waar ze zelf zin in had, tot grote verbijstering en ongerustheid van haar ouders. Eigenzinnig, dominant, belezen en intellectueel, wilde ze van jongs af aan graag in de spotlight staan. Ze zag zichzelf het liefst als balletdanseres of dichteres (ze schreef een gedicht ter ere van de geboorte van prinses Irene). Ze was een goede vriendin van Freddie Heineken, die haar ‘een geboren actrice noemde, op het melodramatische af’, met haar op de tanden, echter wél ‘een vrouw waar je ontzettend mee kon lachten’.

Veel aandacht ook voor de tweede wereldoorlog. Audrey ‘s geliefde oom Otto, graaf van Limburg Stirum, als ook enkele andere namen uit vooraanstaande adellijke geslachten worden uit wraak en als ‘voorbeeld’ door de Duitsers gefusilleerd. Door de afwezigheid van haar eigen vader, waren haar opa en oom Otto als een vader voor haar. Haar verdriet om zijn dood was zo intens, dat ze er tijdens haar leven nooit over heeft willen praten. Als we latere berichten mogen geloven, heeft het verdriet om oom Otto als ook de verschrikkingen van de oorlog zijn sporen nagelaten: Audrey is en bleef een verlegen privé persoon, die buiten haar werk aandacht schuwde.

Audrey Hepburn overleed op 63-jarige leeftijd. In Arnhem is er een Audrey Hepburn plein, in Almere is er een straat naar haar vernoemd. Ook is er een tulp naar haar vernoemd. Ze is postuum onderscheiden voor haar werk op humanitair gebied.

Een werkelijk prachtige biografie, met aanvankelijk wel héél veel nadruk op stambomen, afkomst en adellijke betrekkingen. In het tweede deel ligt de nadruk vooral op het leven (en overleven) tijdens de bezetting van Nederland in het algemeen. Een uitzonderlijk gedegen biografie over een vrouw, die buiten de bühne om alle publieke aandacht schuwde. De biograaf heeft ogenschijnlijk veel onderzoek heeft verricht en beweert in zijn boek dat Audrey zelf actief bij het verzet was betrokken, - ondanks het feit dat haar ouders openlijk sympathiseren met de nazi’s. Het boek wordt ingeleid door een voorwoord van Luca Dotti, haar zoon en opgedragen aan alle inwoners van Velp (Gld), waar Adriaantje volgens eigen zeggen, ondanks de ontberingen en het verdriet, 'de gelukkigste tijd van haar leven beleefde.'
Prachtig!
***** 5 sterren