Dood en verderf in berooid Vlaanderen

Een intrigerend verhaal, dat is de nieuwste roman Bloedbroeders van Guy Prieels. Na zijn werk als kleinkunstenaar en makelaar, debuteerde hij pas in 2007 met Duisterlicht. Bloedbroeders is zijn achtste roman, waarin Prieels de gruwelijke feiten, gepleegd door de bende van de gebroeders Verstuyft en Van Hoe, met fictieve elementen verweeft tot een boeiende roman.

René Verstuyft verlaat tijdens de Eerste Wereldoorlog voortijdig het front. De oorlog heeft zijn wissel getrokken op het dagelijks leven in Vlaanderen en de mensen hebben geen werk en geen voedsel. Ditzelfde geldt voor René. Binnen afzienbare tijd verzamelt hij een groep mensen om zich heen, waaronder zijn broer Edmond “Rosse Mon” Verstuyft en Raymond van Hoe. Met graagte sluiten ook andere mannen die op geldelijk gewin uit zijn, zich bij de bende aan. Aan de hand van tips van mensen die iets willen bijverdienen, trekt de roversbende door Vlaanderen om geld en waardevolle spullen buit te maken. Hun werkwijze is steeds dezelfde: ’s avonds of ’s nachts overvallen ze mensen in hun huizen, waarvan bekend is dat ze ‘rijk’ zijn. Geweld en moord worden hierbij niet geschuwd.

Het verhaal bestaat uit vijf delen en begint met René’s laatste ervaringen aan het front. De uitzichtloze situatie daar doet hem besluiten terug te keren naar huis. Overigens met gevaar voor eigen leven, want op desertie staat de dood met de kogel. Tijdens dit eerste deel is het even goed opletten, doordat er gebruik wordt gemaakt van flashbacks die niet worden ingeleid. Deze flashbacks dienen om René’s tijd aan het front te schetsen.
De delen twee, drie en vier verhalen vervolgens over het ontstaan van de bende, de overvallen die ze plegen en in mindere mate de pogingen van de politie om de bendeleden te arresteren. Je leest aan de ene kant mee met de bende die voorbereidingen voor de overval treft en aan de andere kant met de mensen die zo meteen overvallen gaan worden en nietsvermoedend naar bed gaan. Het is een verhaal dat je laat gruwelen van de wreedheden en de meedogenloosheid. Het feit dat de karakters van René en Mon Verstuyft en Raymond van Hoe vrij oppervlakkig blijven, maakt ze nog harder en wreder. Inleven in hun beweegredenen is bijna niet mogelijk.

Prieels brengt deze geschiedenis met scherpzinnige en trefzekere bewoordingen tot leven. Zijn beschrijvingen zijn zonder opsmuk en in het taalgebruik sijpelen oud-Vlaamse woorden door. Een schrijfstijl die goed in de tijdgeest van het verhaal past en je je moeiteloos laat inleven in de periode na het einde van de Eerste Wereldoorlog. Nadat je als Nederlandse lezer gewend bent aan het Vlaams kun je genieten van een rauw verhaal, maar op een prachtige manier beschreven, zodat de harde kantjes van de waarheid iets verzacht worden.