Vol humor en herkenning

Pauwl gaat over een jongen, of eigenlijk over een man, van bijna 35 met autisme. Paul. Alleen iedereen spreekt zijn naam verkeerd uit: Pauwl. Hij woont in De Driemaster, een gezinsvervangend huis, samen met andere autisten (een woord waar ik zelf een gruwelijke hekel aan heb, net als dementen of negers, een labeltje dat zo weinig zegt over je innerlijk) en vertelt over zijn dagelijks leven.

Het boekje bestaat uit 171 bladzijden, opgebouwd uit korte losstaande hoofdstukken van ongeveer 1-2 bladzijdes. De titel van elk hoofdstuk bestaat uit cijfers, die al dan niet de tijd aangeven van de gebeurtenissen. In elk hoofdstuk vertelt Paul over deze gebeurtenissen. Over hoe hij omgaat met de dagelijkse dingen in De Driemaster, hoe hij tegen bepaalde dingen aan kijkt, wat hem onrustig maakt.

Op humoristische wijze weet Harmens een kijkje te geven in het hoofd van Paul. Doordat het boek bestaat uit korte, losse hoofdstukken (haast in dagboekvorm geschreven) is het een heerlijk boekje dat je even snel pakt. Je kunt het op elk moment open slaan en er even een hoofdstukje uit lezen. Geen moeilijke materie, maar erg treffend en voor mij zeker ook veel herkenning. Grinnikend zat ik op de bank, tot wenkbrauwfronsingen van mijn man aan toe. Van die "daar had je bij moeten zijn"-humor. Regelmatig dacht ik "Verdraaid, zo makkelijk is het. Zo dacht ik er eigenlijk ook altijd over."

"Auto's die met hun knipperlicht aan rijden terwijl ze niet op het punt staan om af te slaan, zijn ten dode opgeschreven. Is het niet vandaag, dan is het wel morgen dat ze iets verschrikkelijks kan overkomen. Want als je al niet oplet of je knipperlicht aan is of uit, waar let je dan wel op? Je hoort tikketakke-tikketakke, er knippert een groen lampje aan en uit op het dashboard, maar gaat er een belletje bij ze rinkelen: nee."

Is dat ook het doel van de schrijver? Het vinden van (h)erkenning? Dat iedereen wel bepaalde kenmerken of eigenschappen van iemand met autisme heeft? Wat ook zijn doel was, Erik Jan Harmens heeft me met humor een kijkje gegeven in het leven van iemand met autisme. Door de korte hoofdstukken en zijn vlotte schrijfstijl ben je er zo doorheen.

Het boek is fictie, maar is wellicht ook gebaseerd op de wereld van Harmens zelf; hij heeft zowel een dochter als een zoon met autisme en heeft zijn zoon Julian uitgebreid betrokken bij het schrijfproces, zo vertelt de achterflap. In april verschijnt het eerste kinderboek van Erik Jan Harmens: Hans is kwijt.