Ik steek de Styx over en neem mee ...

“Als je een naam zoekt en je hebt het gevoel tevergeefs in een lade te scharrelen, dan zit je nog altijd goed. De essentie blijft, dat je over die lade beschikt, dat je die ene schuif bezit waarin je al jouw namen en data hebt opgeslagen. Bij alzheimer of dementie, is de hele kast weg.”

Er zijn talloze boeken over dementie geschreven, maar naar mijn mening weinigen zo vermakelijk als deze. En dan gaat het nog over een man die niet eens echt ziek is, maar de hele boel veinst om aan zijn saaie kleinburgerlijk bestaan en liefdeloos huwelijk te ontsnappen naar een verzorgingstehuis waar hij op zichzelf kan zijn.

“Het was één van de vier triljard punten waarin wij totaal van elkaar verschilden. Dus had ik de baan vrij voor mezelf en liet ze me vrij van haar bemoeienissen een nieuwe dosis leesgerief inslaan.”

Ik moet eerlijkheidshalve bekennen dat ik nog nooit een boek van Dimitri Verhulst ter hand nam, de naakte fietsers uit ‘De Helaasheid der Dingen’ leken me niet mijn ding. Maar na dit pareltje kan daar misschien verandering in komen.

Hoe kon dit boek me dan wel verleiden? Allereerst de kaft, de voorstelling van het leven als een ganzenbord. Maar ook de structuur, gebaseerd op het geheugenspelletje ‘Ik ga op reis en neem mee ...’, maar dan met de verwijzing naar de reis naar de onderwereld.

“Ik steek de Styx over en ik neem mee: een tube tandpasta (voor de zottigheid), (...), meer hoop dan zekerheid dat er aan de andere oever op mij wordt gewacht. En verder niks.”

‘De Laatkomer’ is aan de ene kant confronterend en pijnlijk triest. Verhulst schuwt ook geen kritiek misstanden in de zorg of rauwe beschrijving van zijn kijk op de leefwereld van de oudere medemens. Aan de andere kant ontlokte zijn ironie, hilarische situaties en smakelijke zinsbouw me menige gniffel.

“Hugo perste appelsienen, en te oordelen aan de handigheid waarmee hij een straal sap naar het plafond wist te spritsen was dat voor het eerst in zijn bestaan.”