Lezen met een glimlach

Ik schreef me in voor de leesclub van Het zwembad op basis van de cover. Die straalt één en al zomerse warmte uit: warmte door de zon, maar ook door de vreugde op het gezicht van de vrouw die op het punt staat te duiken. Achter haar duikt gelijktijdig een man het water in. Die synchrone handeling wijst op verbondenheid en vriendschap. De warmte, de verbondenheid, de vriendschap en het zwemmen zelf zijn ook allemaal in de roman terug te vinden. Mijn verwachtingen werden dus volledig ingelost: Het zwembad is een mooie, grappige feelgood roman die me blij achterliet.

Libby Page bundelt in haar debuutroman haar liefde voor schrijven met haar passie voor buitenzwemmen. Dat laatste is een activiteit die (voor zover ik weet) in Vlaanderen weinig gekend is. Uiteraard zijn er wel buitenzwembaden die in de zomermaanden toegankelijk zijn, maar eens de herfst in aantocht is, kruipt iedereen toch snel weer binnen. In Engeland blijken er echter her en der buitenzwembaden te bestaan die het volledige jaar door gebruikt worden.
Volgens mij moet je vrij dapper zijn om in de regen en koude je badpak aan te trekken en baantjes te trekken. Zo’n dappere zwemmer is de 86-jarige Rosemary, het hoofdpersonage in Het zwembad. Zij woont al haar hele leven in Brixton en is opgegroeid met het zwembad in de buurt. Ze is weduwe, maar alles behalve eenzaam. Ze heeft nauwe contacten met de buurtbewoners en haar dagelijkse zwembeurt zorgt voor leven in de brouwerij. Daar tegenover staat Kate, die net in Brixton is komen wonen en een en al onzekerheid voelt over haar werk als journalist voor de plaatselijke krant. Zij komt amper buiten, legt moeilijk sociale contacten en is een vreemde in haar eigen buurt. De eenzaamheid van de jonge Kate staat in schril contrast met de hartelijke vriendschappen die Rosemary onderhoudt.

Wanneer het stadsbestuur het zwembad dreigt te verkopen aan een projectontwikkelaar, komen de levens van Rosemary en Kate samen. Samen gaan ze de strijd aan om het zwembad te behouden. Ze worden daarin bijgestaan door de vele buurtbewoners. De atmosfeer die de roman uitstraalt, wordt vooral bepaald door Pages talent om de verschillende personages gestalte te geven. Ze komen zowel als groep als individueel mooi uit de verf. Zo werd Rosemary niet alleen een vrouw die ik graag zou willen kennen, maar kreeg ook de buurt een huiselijke karakter.

Wat meteen opvalt, en het boek een unieke kracht geeft, is de liefde en het enthousiasme waarmee het verhaal geschreven is. Het is duidelijk hoeveel de auteur van zwemmen houdt. Ze beschrijft de activiteit heel precies: de kracht van het gewichtloos-zijn, de gedachten die komen en gaan, het geluid van het water en de aangename vermoeidheid nadien in je spieren. Tijdens het lezen kreeg ik vanzelf zin om het dichtstbijzijnde zwembad op te zoeken om de beschreven gevoelens zelf te ervaren. Het zwemmen staat ook symbool voor de kracht die van een gemeenschap kan uitgaan. In het zwembad verdwijnen de verschillen tussen de buurbewoners. Iedereen zwemt in een eigen wereld, om eigen redenen en toch schept het verbondenheid.

Door middel van flashbacks wordt het belang van het zwembad doorheen de jaren goed weergegeven. Rosemary’s herinneringen zijn soms een beetje melig, maar vooral heerlijk nostalgisch. Door de afwisseling met de somberte van Kate wordt het verhaal nooit zoetsappig. Die goede balans wekt nieuwsgierigheid naar beide vrouwen op en maakt dat je blijft doorlezen. Vooral in het begin wou ik het boek niet dichtslaan, maar halverwege zakte het verhaal alsnog een beetje in. De auteur doet te veel haar best om het belang van de sociale cohesie tussen de personages te beklemtonen. Door de vele herhalingen zit er op dat punt in het boek weinig vooruitgang in de plot. Eens de acties om het zwembad open te houden concrete vorm aannemen, davert het verhaal opnieuw verder naar een prachtig slotmoment dat er om smeekt verfilmd te worden.

Hoewel Het zwembad niet oppervlakkig te noemen is, moet je ook geen diepgravende analyses over het bestaan verwachten. Bovendien zijn niet alle gebeurtenissen even realistisch. Zo zijn de manier waarop Kate’s leven verandert wanneer ze haar zwemangst overwint, en een aantal van de acties om het zwembad te redden overdreven idealistisch beschreven. Toch slaagt Libby Page erin om een hoopvolle feelgood roman te schrijven die op geen enkel moment klef wordt. Hoewel ik een scherp kantje miste, zou ik dit boek wel aanraden als lectuur tijdens de komende zomervakantie.