Voor of over Tonio?

Vooropgesteld: een zeer indrukwekkend boek! Zonder me ook maar een idee te hebben van wat het overlijden van een kind met me zou doen, vind ik het ongelooflijk knap zoals Van der Heijden zijn verdriet onder woorden brengt. En dan ben ik meteen waar ik zijn wil: hij schrijft vooral over zijn verdriet en over dat van zijn vrouw, de moeder van Tonio. Het is dus veel meer een roman over hoe zij dat verlies verwerken - of misschien juist wel niet verwerken - dan dat het een herinnering is aan Tonio, wat een requiem toch in principe belooft te zijn. Het is dan ook niet een requiem óver Tonio, maar vóór Tonio. Van de Heijden zegt dat zelf trouwens ook ergens in het boek.
Als hij dan vooral hun eigen verdriet beschrijft dan gebruikt hij er erg veel woorden voor; soms herhaalt hij zichzelf. Er zijn diverse momenten in het boek waarbij ik dacht 'stop er nu maar mee, zo is het goed!', maar dan volgen er toch nog vele vele pagina's en dat maakt het boek er niet beter op. Hoe indrukwekkend ook, hoe sterk hij je als lezer er ook bij betrekt.
Man, wat kan die Van der Heijden schrijven, genadeloos, tot op het bot, vooral voor zichzelf. Je krijgt zoveel persoonlijks te horen dat je als lezer bijna een kennis van hem wordt. Daar valt niet aan te ontkomen en het is maar de vraag of je dat eigenlijk wel wilt. Maar goed, het is niet niks wat daar plaats heeft gevonden en wat er gedurende de maanden die het boek beschrijft plaatsvindt. En hij verwoordt het toch allemaal maar, daar waar een ander wellicht geen woord kan uitbrengen. Een diepe, diepe buiging!