Stella is geen David

De Stad is het eerste boek van Stella Gemmell, inderdaad de vrouw van wijlen David Gemmell. Dat schept verwachtingen. Verwachtingen over de inhoud, en over de kwaliteit van het boek. Om de verwachting over de inhoud direct maar te ontzenuwen, Stella is niet David. Zijn boeken verhaalden vaak over een held met een rafelrandje, die redelijk ongecompliceerd korte metten maakte alle slechteriken die zijn pad kruisten. Je wist als lezer waar je aan toe was, en kon volop genieten van de manier waarop dit gebeurde, een titel als Waylander the Slayer zegt eigenlijk wel genoeg. De debuutroman van Stella zit echt anders in elkaar.  

Het verhaal gaat over De Stad. De Stad is een werelddeel beslaande stad, door de eeuwen heen uitgedijd, alle omliggende landen in zich opnemend. Dat de bevolking het hier niet altijd mee eens was, was voor de Stedelingen geen probleem. Men was gaarne bereid met wat overtuigend staal op de proppen te komen om de plaatselijke bevolking te overtuigen van de noodzaak haar land op te geven aan de Stad. De Stad wordt geregeerd door de Keizer, ook wel de Onsterfelijke genoemd. Deze Keizer is niet menselijk, maar Serafim. Naast de Keizer zijn er nog zes andere Serafimfamilies die in de stad wonen en de machtige posities bekleden. Naast het vermogen zeer oud te worden, blijken de Serafim nog enkele andere magische eigenschappen in hun mouw te hebben, maar voor de bevolking van de Stad zijn dit allemaal vooral mythes. Zij gehoorzamen de Keizer dan ook klakkeloos. Dat de omliggende volken zich niet allemaal zonder slag of stoot naar de slachtbank laten leiden spreekt ook voor zich. Vandaar dat er al vele jaren oorlogen aan de gang zijn tussen de Stad en de omringende landen en volken. Deze oorlogen zorgen ervoor dat er steeds meer schaarste is, zowel voor de inwoners van De Stad als voor de omliggende volkeren. Ook het aantal potentiële soldaten neemt gestaag af. In deze setting bereiden de hoofdpersonen van De Stad een complot voor om de keizer ten val te brengen.  

Uit deze beschrijving blijkt al wel dat verhaal veel complexer is dan de meeste verhalen van wijlen David Gemmell. Dat is dan ook wel direct de grootste kwaliteit van De Stad. Er zit een prachtige intrige in het verhaal en de verschillende verhaallijnen bouwen op naar een mooie climax. Eigenlijk tot op het laatste moment blijf je als lezer gissen wie nu waar achter zit. Stukken informatie komen versnipperd naar voren en geven de lezer steeds nieuwe inzichten en een nieuwe kijk op het verhaal. Wat wel overeind blijft is dat de keizer de slechterik is die omgelegd zou moeten worden, maar of dit lukt blijft onzeker. Hierdoor wil je als lezer wel steeds weten hoe het verder gaat. Naast de goede intriges zijn ook de actiescènes prima. Deze zijn goed en vlot beschreven en lezen lekker weg. Wat jammer is, is dat de start van het boek weinig pakkend is. Er is niet veel actie en de hoofdpersonen in dit deel spreken nog weinig aan, zo doet een van de hoofdpersonen wel erg aan de hoofdrolspeler van de film Gladiator denken Daarbij komt dat er soms plotselinge flashbacks zijn, waarbij je delen moet herlezen om in het verhaal te blijven en die bovendien de vaart uit het verhaal halen.

Tot slot zijn er in dit eerste deel van het boek ook emoties en uitspraken die niet helemaal kloppen. Opmerkingen lijken uit de lucht te vallen en emoties zijn niet passend bij de gebeurtenissen in het verhaal. Het openbaren van de geschiedenis van De Stad gebeurt veelal door flashbacks van de verschillende personen, maar helaas soms wat gekunsteld. Dat gevoel krijg je vaker in het boek. Soms maakt Gemmell gebruik van een vooruitblik, op zich prima. Het gebeurt echter ook dat deze vooruitblik dan niet bewaarheid wordt of dat het moment waarnaar wordt vooruitgeblikt gemakshalve wordt overgeslagen. Het heeft er hierdoor alle schijn van dat het boek pittig geredigeerd en ingekort is. Het probleem is echter dat andere delen van het verhaal nu niet meer kloppen of slechts ten dele. Het herschrijven van deze delen had voor een meer vloeiende verhaallijn kunnen zorgen.

Leuk is dan weer dat er op sommige momenten veel ruimte is voor details. Zo steelt één van de hoofdpersonen op enig moment een paar laarzen van een lijk dat ze vindt op het slagveld, maar niet voordat je als lezer eerst een complete pagina hebt gelezen over het leven van de gestorven soldaat, bizar! Dit staat in schril contrast met de terloopse opmerking dat er acht jaar zitten tussen het eerste deel van het boek en het vervolg, vrij cruciaal om het verhaal te begrijpen...

Enkele kaarten van de Stad, de riolen en de omliggende landen en een begrippenlijst hadden een goede toevoeging voor dit boek kunnen zijn. Dat had het beeld van het verhaal wat sneller ingekleurd.

Wat echt niet kan, is dat het commentaar voorop het boek "verbluffend boek", mooie recensie komt van James Barclay, die ook wordt bedankt in het nawoord. Dat klinkt toch een beetje als je eigen werk recenseren, niet erg chique. Het plot van het boek zit erg goed in elkaar, en is verrassend genoeg. De actiescènes zijn pakkend. De hoofdpersonen zijn vooral nodig om het plot te laten doorgaan. Hier kan meer uitgehaald worden. Maar wat vooral beter kan is de redactie op het boek. Haal de storende fouten eruit, leidt de flashbacks goed in en laat vooruitblikken ook daadwerkelijk uitkomen. Aan het eind van het boek wordt de kiem gelegd voor een tweede deel en dat mag er wat mij betreft zeker komen. Stella en is geen David, en dat moet ze ook zeker niet worden, maar ze is wel in potentie een auteur die een deel van mijn boekenkast (naast David) mag gaan bezetten.