Terug naar de ijzertijd

Het boek speelt zich af aan het einde van de ijzertijd en is gebaseerd op het meisje van Yde, het veenlijk wat op 12 mei 1897 werd gevonden. Uit onderzoek blijkt dat zij waarschijnlijk leefde ergens tussen 54 v.Chr. en 128 n.Chr.

Heden: Twee mannen , Willem en Hendrik, raken van de weg door hun op hol geslagen paard en hun kar beland deels in een ondiepe veen-poel. Terwijl ze dreggen naar hun spullen die daarbij van de kar afvielen , vinden ze niet alleen hun gereedschap terug, maar ook iets wat op een lederen zak lijkt. Ze draaien de zak om en deinzen verschrikt achteruit.

De ijzertijd: Lidewei is nog een jong meisje als ze verkracht wordt door Kai, de zoon van het dorpshoofd. Dat blijft niet zonder gevolgen, ze raakt zwanger van een dochter. Eigenlijk zouden ze nu moeten trouwen volgens de eeuwen oude gebruiken, maar Kai ontkent stellig dat hij de dader is, dus Lidewei staat er alleen voor. Ongehuwd moeder zijn is een schande. Maar dan offert haar beste vriend Sibbe zich op, hij zegt met haar te trouwen en de vader van haar kind te willen zijn. Dochter Aisje wordt echter gehandicapt geboren en er volgen moeilijke jaren. Aisje praat niet en telkens als Aisje ergens rondloopt, lijken er vreemde dingen te gebeuren. De dorpsbewoners beginnen te geloven dat Aisje daar iets mee te maken heeft. Kai ziet zijn kans schoon om wraak te nemen en wakkert de praatjes die rondgaan nog eens aan en vertelt aan idereen dat Aisje wel een heks moet zijn. Langzaam maar zeker gaat de hele dorpsbevolking daar in mee….

Het veen geeft een goed beeld van het leven in de ijzertijd. Een stukje geschiedenis, tijdens een spannend verhaal. Ik vond wel dat het te weinig over het Lidewei ging, haar levensverhaal werd te weinig uitgediept. Aan het begin en het einde van het boek een paar keer, maar daartussen eigenlijk meer een lange uiteenzetting over het leven in de ijzertijd, over het jagen en de strijd tussen stammen over hun grondgebied. Dat stuk had korter gekund en het werkelijke verhaal van Lidewie waar het om draaide wat langer. Wie een beetje opgelet heeft vroeger bij geschiedenis, weet ook dat als je als heks beschuldigd werd, je dan om het leven werd gebracht. Daardoor kon je eigenlijk al vanaf het moment dat Aisje geboren werd en als vreemde werd beschouwd, min of meer weten hoe het boek zou aflopen, een niet zo heel sterk plot dus. Daarnaast kwam ik wat te moderne zinnen tegen die zeker in die tijd niet gezegd zouden zijn, dus eigenlijk als beschrijving van bepaalde situaties misstaan. Neemt niet weg dat het evenwel een goed verhaal is, als je interesse ligt bij geschiedenis.

Ton Zevenhoven (1958) schreef met Het veen zijn eerste roman. Inmiddels verschenen er meerdere boeken van zijn hand. Hij schrijft verhalen gevuld met historische en wetenschappelijke feiten en met wat fictie er in.