Afscheid van een veelbesproken familie

Het laatste deel is echt een afscheid. Het werd tijd, want de familie wordt steeds groter, de aanwas is groter dan het aantal sterfgevallen. De oorlog is allang voorbij, het is inmiddels halverwege de jaren ‘50 en de vertrouwde personages komen stuk voor stuk langs in korte hoofdstukken. Snelle korte stukken in plaats van de vertrouwde uitgebreide lange hoofdstukken met eindeloos gedetailleerde beschrijvingen van interieurs, kleding en wat er zoal gegeten wordt. De jongere generatie zoals Polly en Clary hebben inmiddels een compleet huishouden met man en kinderen, anderen maken andere keuzes. Interessant om te lezen wat die keuzes zijn en hoe ze tot stand kwamen.

Zakelijk gezien zijn er ook ontwikkelingen, het wordt al snel duidelijk dat niet alle leden van de directie het vak in de vingers hebben, het gemis van ‘De Generaal’ wordt pijnlijk duidelijk.

In het laatste deel van een serie van vijf wisselen vreugde en verdriet elkaar af. Tussen deel 4 en 5 zit 18 jaar verschil en wellicht is het daaraan te wijten dat het taalgebruik in het laatste deel afwijkt van de vorige delen. Het voelt als een trendbreuk en de leeservaring wordt hierdoor totaal anders. Misschien wilde de auteur haar personages mee laten gaan met hun tijd, maar opvallend is het wel. Het taalgebruik bij de jongeren is minder verfijnd dan we gewend waren van de schrijfster, Howard was juist een ster in het niet-benoemen, maar suggereren. Dat was haar grote kracht.