'Anders zijn' in het Rusland van de 19e eeuw

Kolja is een roman met een fictief verhaal dat verweven wordt met historische feiten. Het verhaal wordt goed opgebouwd in de hoofdstukken die de tijd bestrijken van het overlijden van Pjotr Tsjaikovski tot diens begrafenis. De notities uit het dagboek van Modest, die een periode van bijna twintig jaar overbruggen geven een goed inzicht in de relaties tussen de broers enerzijds en Kolja anderzijds. Hoewel dit boek omschreven wordt als een detective gaat het vooral over familiebanden, vriendschap en toewijding. De doofheid van Kolja en de homoseksualiteit van de Tsjaikovski’s zijn gevoelige thema’s in de Russische maatschappij aan het einde van de 19e eeuw maar de schrijver diept deze thema’s niet voldoende uit waardoor het afstandelijk overkomt.

Het anders zijn in de titel van de recensie verwijst enerzijds naar de doofheid van het hoofdpersonage Kolja en anderzijds naar de homoseksualiteit van Modest en Pjotr Tsjaikovski. Een thema dat brandend actueel is in het hedendaagse Rusland. Op p. 101 wordt dit als volgt omschreven:

‘Anders zijn is ook een toverkracht. Het onbekende jaagt de doorsnee schrik aan, en roept ontzag op. Even is de norm zijn houvast kwijt.’

Het boek is vlot leesbaar, de stijlafwisseling tussen de hoofdstukken en de dagboeknotities is duidelijk en aangenaam om lezen. De hoofdstukken zijn opgebouwd uit korte zinnen zonder moeilijke woorden, die afgewisseld worden door goede dialogen. De dagboeknotities zijn geschreven als een persoonlijk verslag met poëtische beschrijvingen van personen en gebeurtenissen.

Kolja is een roman met een goed opgebouwd verhaal dat ondanks de gevoelige onderwerpen niet genoeg raakt en daardoor ‘slechts’ 4 sterren verdient.