Heilig vuur verschroeit raffinement dat een thriller nodig heeft

Soms kan uit woede iets groots voortkomen. En heel af en toe iets moois. Auteur Jacob Vis is namelijk erg boos. De thriller De professor  is een aanklacht tegen het openbaar ministerie. Vis meent dat justitie op slinkse wijze heeft toegewerkt naar de veroordeling van Max Spaan. Het personage Spaan staat voor een echte veroordeelde: Henk Haalboom. Henk H. wordt in 2004 namelijk in hoger beroep veroordeeld tot 20 jaar cel wegens de moord op Pim Overzier. Het slachtoffer zou verliefd zijn geweest op een vriendin van Henk. Vis is echter overtuigd van de onschuld van Haalboom.

In De professor  wil commissaris Van Arkel achterhalen wat er is misgegaan tijdens het rechercheonderzoek naar de dood van Ron Verbeek, Pim Overzier dus. Van Arkel is klaarblijkelijk een golden boy  in opsporingsland. Een uiterst succesvol politieman, die een fel contrast vormt met de dienders die eerder aan deze strafzaak hebben gewerkt. Want dat zijn een stelletje prutsers die hun oren bewust of onbewust volledig hebben laten hangen naar officier van justitie Leonard. Deze kwade genius heeft ernstig gerommeld met het strafdossier en uiteindelijk rechters een loer gedraaid. Nee, dit boek is geen subtiele thriller geworden. 

De onschuld van een veroordeelde bewijzen krijgt soms iets magisch, iets heiligs. De twee van Putten, Lucia de Berk en Ina Post. Personen die tot de verbeelding spreken. Vis wil Haalboom aan dit rijtje toevoegen. De documentaire 'Een lijk in het bos', van Michiel van Erp, gaat mee in deze gedachte. De auteur zelf komt er ook in voor. In een vorig leven is Vis bodemdeskundige geweest en hij wordt geraadpleegd na de vondst van het lichaam van Overzier. Dan bespeurt hij een vreemd detail, er wordt geen zand in het lichaam aangetroffen. Terwijl de man mogelijk levend is begraven en er zand via de mond opgenomen zou moeten zijn. Advocaat Knoops is al enige tijd bezig om een herziening te bewerkstelligen.   

In De professor  wordt stap voor stap beschreven welke fouten er mogelijk zijn gemaakt tijdens dit moordonderzoek. En Van Arkel boekt opnieuw een succesje. Want alles blijkt anders te zijn dan gedacht. Elke getuige draait als een blad aan een boom en wil vervolgens vertellen hoe het echt is gegaan. Het aantal meineden is niet meer bij te houden. En daarmee vliegt de ernstige ondertoon toch volledig uit de bocht. Het boek mist raffinement.

Want als De professor  puur voor vermaak zou worden gelezen, dan is het behoorlijk mat allemaal. Van Arkel is vermoeiend als knappe man die niets verkeerd kan doen. En werkelijk iedereen komt tot het juiste inzicht. De televisiedocumentaire is gelaagder. Als kijker ervaar je waarom er twijfels zijn over Haalbooms rol als moordenaar. Want in de auto van Haalboom is bloed van het slachtoffer gevonden. En zand uit Overziers graf. Ten slotte is de schep waarmee datzelfde graf waarschijnlijk is gegraven bij de veroordeelde thuis aangetroffen.

De boosheid van Vis heeft geen prachtige thriller opgeleverd. De schrijver krijgt de kans de lezer te overtuigen van een gerechtelijke dwaling. De kans op irritatie is vele malen groter.