Het spannendste boek van Willem Elsschot dat nog steeds brandend aktueel is

De stukken "Opdracht" en "Achter de schermen" geven een inzicht in het denkproces van de schrijver, met name hoe hij de juiste woorden vindt. Dat kan wel gezien worden als een literair hoogstandje "zonder feitelijke inhoud" - eigen woorden van Willem Elsschot.
Het verhaal "Tsip" zelf is allesbehalve niets, integendeel, het gaat hier over één van de belangrijkste pilaren van onze maatschappij: de kracht van het (geromantiseerde) traditionele gezin. In de tijd, toen dit geschreven werd, was dat misschien wel zo alledaags en gewoon dat het een virtuoos als Willem Elsschot nodig had om lezenswaard te worden. Vandaag, waar het traditionele gezin langs alle kanten aangevallen en steeds minder de norm wordt, is het onderwerp helemaal niet meer zo alledaags, eerder controversieel zelfs.

Jonge mensen die verliefd worden, hun ouders verlaten en een eigen gezin stichten, een kind op de wereld zetten: gewone, alledaagse dingen die gelukkig al eeuwen gebeuren of geen van ons zou hier vandaag zijn. Terwijl de auteur dit beschrijft en de invloed ervan op zijn eigen leven weergeeft, beschrijft hij tegelijkertijd de modale Vlaming die het leven neemt zoals het komt, een kruising tussen Lamme Goedzak en de Vlaamse leeuw. De man als het officiële hoofd van het gezin, maar de vrouw is de baas thuis, degene die alles draaiende houdt. Je vind hier ook nog de clash van culturen: Polen tegen Vlaanderen, streng katholicisme tegen katholicisme-als-het-moet. Omgekeerde migratie, ook een heikel punt, een Vlaamse die naar Polen trekt, meestal was (en is) het andersom.
Ouders die grootouders worden, je kind bijstaan op grote afstand, alledaagse zaken die ons allemaal (kunnen) overkomen maar stuk voor stuk onvergetelijke mijlpalen in ieders leven, eigenlijk het belangrijkste in je leven.

Beide boeken volgen op mekaar en de titels geven de relatie van Laarmans met zijn kleinkind weer. Bij een baby past een lief koosnaampje (Tsjip), bij een jongen past dat koosnaampje niet meer, maar wel iets stoerders (Leeuwentemmer).
Elsschotis een woordkunstenaar en het boek zit vol metaforen, militaire en vooral over de zeevaart.

Het grote thema in dit boek is familie maar de andere bekende Elsschot thema's komen ook aan bod: sociaal onrecht, keurslijf van het geloof, platteland tegen de stad, de Vlaamse zaak.

In zijn nawoord noemt Koen Rymenants drie cliché beelden van Elsschot:
1: Het cliché van de "zakelijke" schrijver
2: Het cliché van een schrijver zonder verbeelding
3: Het cliché van Elsschot als buitenstaander in het literaire leven.
Hij concludeert vervolgens: "Deze drie clichés liggen afgedankt in een hoekje". Daarin heeft hij overschot van gelijk.

Een emotioneel boek dat me zeker heeft geraakt. Anders dan Lijmen / Het Been leest dit niet als 1 boek, het zijn er duidelijk 2 waarbij De Leeuwentemmer een chronologisch vervolg is van Tsip. Maar welk een verschil! Waar Tsip nog een "gewone" Elsschot is (weliswaar met veel meer autobiografische elementen maar dat hoeft een gemiddelde lezer niet te weten), is de Leeuwentemmer een regelrecht melodrama (met happy end). Ik wist niet dat Elsschot het in zich had.
De Leeuwentemmer is zeker het spannendste boek van Willem Elsschot dat door zijn actuele thema's als leven in het buitenland, cultuurverschillen en kinderontvoering nog steeds brandend aktueel is. Een boek waar ik echt in meeleefde.