Oorlog en terpentijn: kleinkunst voor, tijdens en na de oorlog

Dit is het levensverhaal van Urbain Martien, geschreven door zijn kleinzoon aan de hand van enkele cahiers die de man volgeschreven heeft. Het verhaal zelf wordt vanuit meerdere oogpunten verteld, dan weer eens dat van de kleinzoon, dan van de grootvader. Het is ook duidelijk opgedeeld in 3 delen.
Het eerste deel geeft de setting en tijdsgeest weer en deed me sterk denken aan de tijd van Daens. Een groot verschil tussen de rijke beourgoisie en het arme plebs. De laatste moeten hard werken, leven in slechte omstandigheden, meestal veel kinderen, honger, ziektes waar in die tijd nog helemaal geen geneesmiddelen tegen bestonden. En daartussen had je de vader van Urbain, een schilder die in opdracht van vooral de clerus en voor een belachelijk schamel loon in slecht omstandigheden moest werken. Al snel moet Urbain bijspringen om in het onderhoud te voorzien. Hij heeft veel bewondering voor het werk van zijn vader en gaat zelf ook schilderen, maar heeft er in eerste instantie niet voldoende geduld voor.
Het tweede deel is de eerste wereldoorlog, de groote oorlog 14-18. Urbain gaat naar het front, wordt tot 3 keer toe neergeschoten maar overleeft het iedere keer. Je moet het lezen om te begrijpen dat dit een oorlog zonder winnaars is geweest. De Duitsers en de Belgen ieder in hun loopgraf, af en toe schieten en verder proberen te overleven in zo'n vuil modderig loopgraf, weinig tot geen eten, een berg uitwerpselen, drinken van plassen in de loopgraven, ziek worden of gek worden en sterven. Dat 4 jaar aan een stuk, iedere keer terug naar de loopgraven. Opvallend: in het leger werd Frans gesproken en de top van het leger waren walen, het kanonnenvoer waren de vlamingen.
Het derde deel gaat over het leven van Urbain na de oorlog. Hij wordt verliefd op het buurmeisje, ze verloven zich maar ze sterft. Dan trouwt hij maar met haar zus en komt in een liefdeloos huwelijk terecht. Ze krijgen 1 dochter. Urbain richt zich weer op schilderen. De kleinzoon gaat met zijn zoon enkele plaatsen van het leven van zijn grootvader bezoeken, de oorlogsplaatsen, maar ook musea waar schilderijen hangen die zijn grootvader naschilderde.
Het is zeker een indrukwekkend boek.