Geschreven als een Britse tv-serie om bij weg te dromen

‘Aftellen’ is het tweede deel in de reeks boeken over de Cazalet familie van Elizabeth Jane Howard. Howard staat er om bekend dat put uit haar eigen ervaringen en dat ze haar eigen leven door laat schemeren in haar werk, misschien is daarom het beeldende taalgebruik en de zeer emoties van haar personages wel zo herkenbaar.

Na ‘de Lichte Jaren’ gaat dit deel verder vanaf eind 1939 tot herfst/winter 1941. Deze roerige jaren en de familieperikelen worden chronologisch beschreven vanuit meerdere perspectieven. De Generaal en de Baronie stellen hun Home Palace open voor de hele familie, kinderen en kleinkinderen, als vaste verblijfplaats tijdens de jaren net voor en tijdens de oorlog en de dreigende onveiligheid in Londen. Vooral de kleinkinderen komen in dit deel veel aan bod; de tieners Clary, Polly en Louise komen aan het woord en beschrijven hoe en wat zij ervaren in hun weg naar volwassen worden, ervaringen, de oorlog, familie, alles bij elkaar. Veranderingen binnen Home Palace, doordat de oorlog steeds meer invloed heeft op het leven van de familie. Bijvoorbeeld door de invoer van de bonnenboekjes, aanpassingen van het menu en de maaltijden, de reacties daarop, alles wordt heel subtiel geobserveerd en beschreven. Het schetst daarbij een heel realistisch beeld van de tijd, de problemen, en de ontwikkelingen.

Als nieuwe lezer van de kronieken, begon ik gewapend met de stamboom en een korte samenvatting van het vorige deel aan ‘Aftellen’. En wat een verhaal dat is, gelijk in de eerste scene wordt je als lezer in het diepe gegooid en lees je over het wel en wee van de familie Cazalet. Geschreven als een Britse tv-serie om bij weg te dromen, worden de scenes uitvoerig, kleurrijk in beeldende details beschreven zodat van alles een duidelijk beeld geschetst wordt. Personages worden even kleurrijk beschreven en toegevoegd, een hele lading: de grote familie, personeel, vrienden. Maar omdat dit het tweede deel van de kronieken is krijgen ze geen uitgebreide introductie.

Omdat er werd aangegeven dat het boek opzichzelfstaand te lezen is, wilde ik mezelf hier dan ook aan vast houden. Met het idee, als het niet genoemd wordt is het niet belangrijk voor dit boek. De kleine hints die je krijgt van de gebeurtenissen die wel relevant zijn vanuit het eerste deel worden dan ook gegeven, waar ik mezelf er dan op betrap dat ik er wel meer over wil lezen om de volledige impact te begrijpen (zoals specifieke gebeurtenissen in het leven van Louise), maar dan moet ik mezelf even vertellen dat de informatie die ik op dat moment heb gekregen genoeg is om het verhaal te kunnen volgen. Je mist de informatie niet officieel voor de essentie van de verhaallijn, maar voor mijn eigen beeldvorming heb ik toch af en toe wel het gevoel gehad dat ik wat mis.

De verschillende personages en perspectieven bieden allen hun eigen emoties en interpretaties van de gebeurtenissen. Dit maakt het een boeiende leeservaring, omdat Howard de emotionele aspecten en de kwetsbaarheid van haar personages zeer gedetailleerd uitlegt en op die manier van (bijna!) allemaal sympathieke en volledig begrijpbare karakters maakt. Als lezer ben je natuurlijk bewust van het feit dat deze situatie, de oorlog, nog zeer lang zal aanhouden, waar de personages vaak hoop op verbetering hebben of zelfs bittere ontkenning dat het allemaal wel mee zal vallen.

Elizabeth Jane Howard staat bekend om haar beschrijvende manier van vertellen, waar de proza rondom de verhaallijnen echt een verrijking is. Mijn eerste gedachte was dan ook dat dit geschreven was om zo in een jasje gegoten te worden om als BBC-serie getoond te kunnen worden aan publiek. Na even snel zoeken kwam ik er al snel achter dat “The Cazalets” inderdaad is gemaakt. (Na het lezen van het boek besloot ik hier een stuk van te kijken, maar dit was voor mij een flinke teleurstelling, omdat het naar mijn mening allemaal te snel ging en de hele beschrijvende kracht voor mij verloren ging. Ook de personages leken gewoon helemaal niet op de personages in mijn beeld, behalve toevallig Hugh, want dat is toch echt wel het gezicht van een typisch Britse Hugh ook in mijn hoofd!) Verder dus gewoon wachten op de volgende delen zodat ik mezelf kan gooien in deze wereld zo mooi be- en geschreven dat het veel meer plezier op zal leveren dan een paar uurtjes voor de tv en zodat ik mijn eigen fantasie kan blijven gebruiken om de kleurrijke personages vorm te geven.