Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Meeslepend verhaal over de Zuiderzeewerken

Vreemder Dan Fictie 18 november 2017
Lees de volledige recensie op Vreemder dan Fictie.

Van Nederlanders wordt weleens gezegd dat ze erin slagen om water in een vierde toestand te brengen: naast vast, vloeibaar en gasvormig kan het in Nederland ook in land veranderen. Die reputatie hoeft niet te verwonderen, als je weet dat de helft van het land vatbaar is voor overstromingen. De verbeten strijd die Nederland al van oudsher tegen de waterwolf voert, is stof voor straffe verhalen en verdient het om zorgvuldig gedocumenteerd te worden. Dat bewijst Trouw-redacteur Emiel Hakkenes met z’n meeslepende boek "Polderkoorts: hoe de Zuiderzee verdween".

De Afsluitdijk moest Nederland beschermen tegen overstromingen, maar was in geen geval een alleenstaand project. Het maakte deel uit van De Zuiderzeewerken, een omvangrijk waterbouwkundig plan dat driekwart eeuw in beslag nam en waardoor grote delen van de vroegere Zuiderzee werden ingepolderd. Nederland hield er onder meer zijn twaalfde provincie Flevoland aan over.

Het verhaal van de Zuiderzeewerken is doorspekt met kleurrijke protagonisten, van bonkige dijkenbouwers tot verwoede muggenvangers. Twee hoofdpersonages vormen echter de rode draad doorheen Polderkoorts. Aan de ene kant is er Cornelis Lely: waterbouwkundig ingenieur, minister én de grote bezieler van de Zuiderzeewerken. Lely tekende eind 19de eeuw de eerste plannen voor de afsluiting van de Zuiderzee, en die werden uiteindelijk ook grotendeels uitgevoerd. Zijn naam leeft verder in de hoofdstad van Flevoland: Lelystad.

De plannen van Lely gingen er echter niet overal in als zoete koek. In Harderwijk, een hanzestad in Gelderland die ooit aan de Zuiderzee lag, verzette de gewiekste en eigenzinnige ondernemer Eibert den Herder zich met hand en tand tegen de Afsluitdijk en de inpoldering. Als een moderne Cassandra waarschuwde hij niet alleen voor rampzalige overstromingen, maar ook voor sociale drama’s door het teloorgaan van de visserij. Tegendraads en koppig bleef hij tot zijn laatste snik zorgen voor tegenstroom in een land dat bevangen was door polderkoorts.

Polderkoorts is veel meer dan een feitelijke reconstructie van de Zuiderzeewerken. Emiel Hakkenes vertelt een verhaal waarin echte mensen de hoofdrol spelen en bekijkt de inpoldering door verschillende brillen. Zo belicht hij onder meer hoe het winnen van land op de zee nationalistische gevoelens (en ‘on-hollandse euforie’) aanwakkerde en gaat hij dieper in op de militair-strategische impact van de inpoldering.

Hoewel Eibert den Herder uiteindelijk aan het kortste eind trok, en hoewel hij de geschiedenis is ingegaan als een ietwat vreemde vogel, loont het de moeite ook naar afwijkende meningen en tegenstemmen te blijven luisteren.

Deze inhoudelijke hoofdlijnen van het boek worden afgewisseld met amusante petite histoire en smakelijke anekdotes, waardoor Polderkoorts nooit saai of langdradig wordt. Een aanrader voor iedereen die meer wil weten over de Zuiderzeewerken, zonder daarvoor een encyclopedisch boekwerk te hoeven openslaan.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Vreemder Dan Fictie