Boeiend verhaal over de oorlog, maar vooral over keuzes.

Marion Pauw (1973) debuteerde in 2005 met de thriller ‘Villa Serena’, maar brak pas echt door met ‘Daglicht’ waarmee ze de Gouden Strop won in 2009 en dat daarna ook is verfilmd. Ondanks dat ze gestopt was met schrijven in 2015, verscheen in 2017 toch ‘Hotel Hartzeer’ dat ze samen schreef met Susan Smit. En nu in 2019 is ‘De experimenten’ verschenen, nadat ze het familierelaas van iemand had gehoord die vroeg of ze er wat mee wilde doen.

Het boek kent drie verhaallijnen: de eerste is met de jonge en moederloze Charlène die op een dag Alma als stiefmoeder krijgt, de tweede is met stokoude Alma en Charlie zoals ze ondertussen genoemd wordt en de derde is het verhaal van Alma tijdens haar verblijf in Auschwitz. Alma zat in Barak 10, waar medische experimenten werden uitgevoerd. Ze kwam daar terecht doordat haar bij aankomst in Auschwitz was toegefluisterd dat ze moest zeggen dat ze getrouwd was. Daardoor ontkwam ze inderdaad aan een rechtstreekse gang naar de gaskamers en kon ze de oorlog overleven. Was het overleven al die ontberingen waard en wat heeft het met haar gedaan? Maar niet alleen Alma was slachtoffer van de oorlog, indirect werd ook Charlène slachtoffer door de handelingen die de getraumatiseerde Alma verrichtte.
Op boeiende wijze worden deze verhaallijnen tot een mooi tapijt verweven, maar laat het wel een gruwelijk patroon zien, al lezend worden voor onze ogen delen daarvan ontrafeld en krijgen ze betekenis. Maar of dat genoeg is om alle leed te verzachten?
Wat je ook in andere boeken over dit onderwerp leest, is dat mensen elkaar beloofden om na de oorlog te vertellen hoe gruwelijk ze waren behandeld, welke vreselijke dingen ze moesten ondergaan, hoe hun families waren omgebracht, maar hoe velen na de oorlog de woorden niet konden vinden om hun verhaal te doen. En nu, op het eind van hun leven, grijpen velen de laatste kans om alsnog verslag te doen, om alsnog te vertellen wat niet onvermeld mag blijven. Hoeveel jaren later die verhalen tot ons komen maakt niet uit, ze hebben ook nu nog impact en ze maken nog steeds een diepe indruk. Misschien wel juist omdat de oorlog al zo lang geleden is afgelopen.

Verwacht geen loodzwaar verhaal waar je depressief van wordt, maar een goed geschreven boek waarin een deel van de gruwelen van de tweede wereldoorlog op een aansprekende manier wordt verwoord.