Mobiliserend

Autoriteit is een boek dat je tot het verbluffend inzicht brengt, dat onze huidige democratie failliet is. Politici mogen met de allerbeste bedoelingen het beste willen voor "het volk", ze vertegenwoordigen nauwelijks datzelfde volk en ze hebben het ook maar heel beperkt nog voor 't zeggen. Wie de echte beslissingen opdringen aan de politiek zijn de multinationals, de banken, de lobbyisten, de internationale instellingen waar mensen in zitten die geen enkele verantwoording moeten afleggen aan kiezers (IMF, ECB, enz.).
Die pijnlijke vaststelling doet Paul Verhaeghe in het laatste hoofdstuk van zijn boek. In de voorafgaande hoofdstukken heeft hij het over autoriteit in bredere maatschappelijke context. De top-down autoriteit werkt niet meer. Het alternatief is horizontale autoriteit, die gedragen wordt door een brede groep (alle betrokkenen bij datgene waarop de autoriteit moet gelden). Dat is een positieve boodschap.
Hoe zit het dan met onze democratie. Die moet afstappen van het systeem van verkiezingen en plaats ruimen voor deliberatieve democratie. Daarin zit dus het woord: deliberatie. Wetten, beslissingen, besluitvorming moet groeien uit omstandig overleg door een representatieve groep mensen. Politici kunnen hooguit nog de beslissingen van die groep uitvoeren (maar zijn daar waarschijnlijk zelden de best geplaatste mensen voor).
Dat zijn zowat de kerngedachten van dit boek. Dat zou kunnen deprimeren. Het is niet niks als je vast stelt dat "het systeem" zo grondig fout zit, dat het eigenlijk niet redelijk is om er nog langer mee door te gaan. Je kan er fatalistisch door worden, of het kan mobiliseren. Dit boek (samen met gelijkaardige boeken van David Van Reybrouck of Willem Schinkel) kan onderwerp zijn van gesprekken die je moet aangaan met weldenkende politici en andere mensen die op vandaag nog zweren (of er tegen beter weten in moeten aan deelnemen) bij top-down autoriteit: directeurs, voorzitters, zaakvoerders, ...