Wie was Lily Azarov? 

Gearrangeerd huwelijk
De Canadese schrijfster Nancy Richler is van Joodse komaf. Als kind luisterde ze veel naar de familieverhalen die vertelt werden in de Joodse gemeenschap. Deze hebben haar geïnspireerd tot het schrijven van het boek De oorlogsbruid. Het levensverhaal van haar oma, van haar vaders kant, vormt het startpunt voor het boek. Net als de hoofdpersoon emigreerde ook zij, na de tweede wereld oorlog, naar Canada voor een gearrangeerd huwelijk. Eenmaal aangekomen wees haar verloofde haar af en trouwde zij uiteindelijk met één van zijn broers. Ondanks dat zij haar huwelijkspartner niet zelf uitgekozen had, was het huwelijk van Nancy´s oma lang en gelukkig. Wat helaas niet geldt voor dat van Lilly, de hoofdpersoon uit het boek.

Verdwenen moeder
Door een gearrangeerd huwelijk krijgt de Joodse Lily Azerov, na de tweede wereld oorlog, de kans om in Canada een nieuw leven te beginnen. Wanneer zij op het station van Montreal aankomt bedenkt haar verloofde, Nol Kramer, zich en laat hij haar achter. Gelukkig is zijn broer, Nathan, bereid met haar te trouwen. Samen krijgen zij een dochter, Ruth. Al snel wordt duidelijk dat Lily niet degene is voor wie zij zich uitgeeft. Wanneer de baby twee maanden oud is verlaat Lilly het gezin. Ruth groeit heel gelukkig op bij haar vader maar er blijft een lege plek, een gemis. Het enige wat Ruth aan haar moeder herinnert zijn een dagboek -van de echte Lilly- en een ruwe diamant. Wanneer Ruth zelf kinderen heeft, hoopt zij antwoorden te krijgen op vele vragen. Wat voor vrouw is mijn moeder eigenlijk? Waarom heeft mijn moeder mij verlaten? Wie was Lily Azarov? Wat staat er in haar dagboek en waarom wilde niemand mij hier uit voorlezen? Wanneer haar grootmoeder overlijdt, laat zij voor Ruth een brief achter waarin veel van haar vragen worden beantwoord.

Leesclubboek
Toen ik in de boekhandel was wierp ik een blik op de tafel met recent verschenen boeken. Wat mij opviel was dat er zoveel boeken lagen die iets met de oorlog te maken hebben. Door de mooie cover (jaren 50 look) viel 'De oorlogsbruid' mij meteen op. Ook het verhaal zelf stak af bij al deze boeken. Het bevat onderwerpen waar ik nog niet eerder over gelezen had, zoals de Joodse huwelijksbemiddelaars en het emigreren met een gestolen identiteit. Ik vond het verhaal heel realistisch en aangrijpend. Het liet mij niet zo gemakkelijk los. Het boek is verder heel compleet, het bevat o.a. een interview met de schrijfster en leesclubvragen. Wanneer dit boek in groepsverband gelezen wordt, zou dit eigenlijk onder leiding moeten zijn van iemand die bekend is met de Joodse geschiedenis en tradities. Dit verhaal maakt je nieuwsgierig naar meer informatie. Nancy Richler laat ons in De oorlogsbruid zien dat de Holocaust, zelfs na bijna 70 jaar en 2 generaties verder, nog steeds zijn sporen achterlaat. En dat wij er na al die tijd ook nog steeds niet over uitgepraat zijn!

Ruth schenkt het dagboek van Lily aan Yad Vashem, het herdenkingscentrum voor de slachtoffers van de holocaust.