Een debuut dat veel aandacht verdient: Redder – Hannes Dedeurwaerder

Jongeren die zich afzetten tegen de religieuze gemeenschap waarin ze opgroeien is een thematiek die ik tot nu toe vooral ben tegengekomen bij Nederlandse auteurs. Hannes Dedeurwaerder bewijst met zijn indrukwekkende debuut dat het onderwerp ook in Vlaanderen actueel is. Hij groeide zelf op in een gezin dat lid was van de Pinksterkerk, een streng religieuze gemeenschap die een letterlijke interpretatie van de Bijbel naleeft. Op zijn 19e gaat zijn geloof aan het wankelen en hij verlaat uiteindelijk de Pinkstergemeenschap. Deze ervaringen gebruikt hij als basis voor Redder dat de lezer meeneemt naar een hechte, maar ook strenge gemeenschap in Kortrijk.
Nadat hij zijn zesde middelbaar gedubbeld heeft, is Samuel eindelijk klaar met school – en vooral met de onzin die hij tijdens de lessen biologie en godsdienst verplicht moest reproduceren. Tijdens de zomermaanden werkt hij als redder en ober in het natuurreservaat waar hij dagelijks getuige is van de kracht van God. Zijn zomerliteratuur bestaat uit zijn kapotgelezen bijbel en een boek dat voor eens en altijd bewijst dat het scheppingsverhaal het enige juiste is.
Hoewel je als lezer meteen helemaal ondergedompeld wordt in Samuels geloof, wordt hij vooral als een gewone tiener afgeschilderd. Een jongen die tijdens het fietsen een denkbeeldige wedstrijd rijdt, die zich afzet tegen zijn ouders, die gitaar speelt met zijn beste vriend en die een eigen identiteit aan het ontwikkelen is. De aandacht voor het alledaagse maakt hem een geloofwaardig hoofdpersonage waarmee je gemakkelijk meeleeft. Zo zal elke lezer Samuels twijfel begrijpen, hoe ver die zelf ook van religie afstaat.
De nevenpersonages maken Samuels twijfels concreet. Aan de ene kant heb je zijn beste vriend Arvid en Molly, een bijzonder meisje waarop hij verliefd wordt. Zijn staan buiten de kerk en willen hem graag kennis laten maken met ‘het echte leven’, waarbij vooral drank en seks centraal staan. Aan de andere kant trekt Danny, de jeugdleider van de gemeenschap, hard aan Samuels mouw. Hij speelt een cruciale rol in Samuels leven en is als een vader voor hem. Het is jammer dat hij van in het begin afgeschilderd wordt als een manipulatieve guru, waardoor het erg gemakkelijk is om sympathie te voelen voor de ook niet helemaal zuivere Arvid en Molly.
De vieringen en activiteiten van Levend Water worden duidelijk met kennis van zaken beschreven. De auteur slaagt erin om kritisch te zijn zonder over te slaan in een wraakoefening of de gemeenschap belachelijk te maken. Die nuance houdt echter ook in dat de gebeurtenissen erg uitvoerig beschreven worden, wat het ritme soms uit het verhaal haalt. Daar staat tegenover dat Dedeurwaerder een bijzonder vlotte schrijfstijl heeft. Vooral het gebruik van originele metaforen geeft het geheel een ongeforceerde, moderne indruk, waardoor het verhaal nooit te zwaarwichtig aanvoelt.
Samuel balanceert tussen het leven van Arvid en Molly, zijn eigen dromen en de druk die Danny op hem uitoefent. Telkens wanneer je denkt dat hij definitief één kant opgaat, komt de lokroep van de andere kant. De beslissing die hij moet nemen houdt hoe dan ook een verlies in, waardoor je tot het einde met hem meeleeft.
Redder is een goed onderbouwd verhaal dat boeiend is om te lezen en dat tot nadenken stemt. Zo vond ik het interessant om te zien hoe Samuel gemanipuleerd wordt, in de eerste plaats door Danny, maar evenzeer door Arvid en Molly. Dit is een boek dat aan de leeslijsten voor middelbare scholieren kan worden toegevoegd, maar dat evengoed belangrijk is om als volwassene te lezen. De schrijfstijl van Hannes Dedeurwaerder smaakt bovendien naar meer. Als hij al zo’n waardevol debuut aflevert, ben ik alvast enorm benieuwd naar zijn volgende romans.