10 jaar Vrijdag!
Uitgeverij Vrijdag ziet tien jaar na de start uit zoals ik verhoopte: nadruk op de korte lijnen, het directe contact met onze auteurs – die immers het soortelijke gewicht van elke uitgeverij uitmaken– met boekverkopers, mediamensen, partners en organisaties en niet in het minst de inzet van de nu tien medewerkers die dagelijks liefdevol en onverdroten werken voor het best mogelijke resultaat met elke nieuwe fabuleuze titel die de wereld volgens ons moet ontdekken.
Ik heb altijd gevonden dat ons doen en laten, elke beslissing en keuze die gemaakt wordt, zo grondig mogelijk gedragen moet worden door het hele team. Daaraan ontlenen we immers onze hele verdere motivatie om de uitgeverij de gestalte te geven die ze nu geniet.
Om dat te illustreren, citeer ik twee getuigen die de sfeer en de aanpak bij de uitgeverij goed typeren. Stagestudent Evelien Boutsen – stagiairs in huis zijn altijd een verrijking: zij leren van onze ervaring, wij leren van hun frisse nieuwe inzichten - blogde als volgt:
“Ik was niet van plan om over mijn stage bij Uitgeverij Vrijdag te schrijven. Want hoe zou ik zo’n overweldigende ervaring in woorden kunnen vatten? De vriendelijkheid, het geduld, het enthousiasme, de boekenliefde en de gezelligheid en zoveel meer. In het begin moest ik wennen en was ik ervan overtuigd dat ik toch nooit een baan wil waarbij ik een hele dag andermans schrijfsels (na)lees en op een stoel moet zitten. Na de deur definitief achter me gesloten te hebben, ontstaat een nieuwe droom. Om op een dag weer door die deur te lopen, als auteur. Klaar om mijn eigen boek voor het eerst in handen te nemen.”
Journalist en auteur Maarten Goethals omschrijft het alzo:
“Uitgeverij Vrijdag doet wat anderen in het speelveld veiligheidshalve zuinig doen: risico nemen. Springen. Kansen geven. Uiterlijk lijkt Rudy Vanschoonbeek rustig, bedaard, complexloos. Een beetje nonchalant misschien. Maar zijn goedhartigheid verhult een niet te stuiten dadendrang, dat kenmerkende voluntarisme van een ondernemer. Hij volgt zijn buikgevoel, en dat zit vaak goed. In zijn keuze bijvoorbeeld om als een van de eersten in Vlaanderen gekleurde schrijvers in zijn fonds op te nemen. Of in zijn missie om de poëzie onderdak te geven; geen enkele andere reguliere uitgever geeft zoveel dichtbundels uit –straf. Hij gelooft in een breed centrum, met iedere auteur als middelpunt in dat krachtenveld. (…) En daar gaat het om: om die vrijheid, die veelheid aan genres in één in hetzelfde huis: van strips, tot literatuur, van historische en politieke non-fictie tot trillers, van zelfhulpboeken tot scheurkalenders. Het kan allemaal. Het mag allemaal. Bij Rudy moet niets, tenzij: passie tonen, met liefde en genegenheid spreken over je werk.”
Deze twee complimenteuze waarnemingen parafraseren hoe relevant onze missie kan zijn:
Uitgeverij Vrijdag wil zo veel mogelijk lezers bereiken met authentieke meningen en verhalen van schrijvers die schoonheid, ontspanning, verwondering en antwoord bieden in en aan een bewegende wereld. Stijlvol, innoverend en verrassend.
De huisstijl is relax, misschien wel laidback, met toch de altijd smeulende urge om het verschil te maken tussen inspiratie en onverschilligheid, tussen geestelijk- veeleer dan geldelijk gewin Een Portugese collega typeerde die attitude best fraai als: ‘a real dedicated book publisher makes a small fortune out of a big fortune.’
Dat het ons na tien jaren best goed is gelukt om met heel wat boeken en auteurs het verschil te maken, danken we immers aan deze onmiskenbare waarheid : « on va plus vite tout seul mais on va plus loin avec les autres 
Rudy Vanschoonbeek werkt al ruim dertig jaar in de uitgeefwereld. In 1983 richtte hij Uitgeverij Dedalus op en was vervolgens directeur bij de Uitgeverijen Singel 262 Antwerpen, die tegenwoordig onder WPG uitgevers België vallen. Tien jaar geleden startte hij Uitgeverij Vrijdag, een brede publieksuitgeverij waar vooral literaire fictie, non-fictie en kinderboeken worden uitgegeven.
Meer columns van auteurs en andere boekenvakkers lees je hier.
