Boek wijst 'gefrustreerde beursspeculant' aan als moordenaar Olof Palme

Dertig jaar lang zoekt de Zweedse politie al naar de moordenaar van premier Olof Palme. Over de dader is druk gespeculeerd en velen geloven in een complot. De Nederlandse journalist en schrijver Marc Pennartz denkt er het zijne van. Hij zegt dat Palme waarschijnlijk is gedood door een gefrustreerde beursspeculant. Pennartz is de auteur van het vorige maand verschenen boek 10 Redenen Waarom Zweden De Moord Op Olof Palme Niet Oplost.

Olof Palme werd op 28 februari 1986 doodgeschoten in Stockholm toen hij na een avondje uit naar huis wandelde. De moordenaar, die Palme op een straathoek opwachtte, verdween spoorloos. De politie dacht eerst dat de Koerdische afscheidingsbeweging PKK de moord gepleegd had. Hierna viel de verdenking op de gewelddadige alcoholist Christer Pettersson. Hij werd in 1989 tot levenslang veroordeeld voor de moord, maar in hoger beroep vrijgesproken.

Schrijver/journalist Marc Pennartz woonde zeven jaar in Zweden, waar hij zich verdiepte in de ontwikkelingen rond de moord. In zijn boek gaat hij uitgebreid in op zowel het mislukte politieonderzoek als de vele complottheorieën die de moord omringen. 'Palme was controversieel en een fanatieke groep Zweden zag hem als een landverrader die van hun land een communistische staat wilde maken. Veel Zweedse politici en journalisten houden een complot voor mogelijk', aldus Pennartz. 'Ik geloof daar niet in. Ik heb de originele verklaringen van de ooggetuigen gelezen en die geven een heel andere versie van de feiten. Eigenlijk berusten de complottheorieën vooral op misinterpretaties, desinformatie en wishful thinking.'

Volgens Pennartz is de moord hoogstwaarschijnlijk gepleegd door een man die alleen handelde: een beursspeculant die de dag voor Palmes dood veel geld verloor toen de Stockholmse aandelenkoersen een duik namen door een belastingmaatregel. Pennartz legde beslag op een tot dusver geheime notitie van een expert in politieke moorden die zijn vermoedens ondersteunt. 'De man woonde op loopafstand van de moordplaats en was in zijn vrije tijd een fanatieke wedstrijdschutter. Hij bezat precies zo'n revolver als de dader gebruikte, maar toen de politie hem in de jaren negentig op het spoor kwam, bleek dat wapen verdwenen. Heel wat aanwijzingen wijzen in zijn richting. Ook de politie dacht lange tijd aan hem, al werd dit nooit aan de grote klok gehangen. Maar het moordwapen ontbrak en intussen is de man dood', zegt Pennartz.

Hoewel het onderzoek nog altijd in volle gang is, gelooft hij niet dat er nog iemand voor de moord wordt veroordeeld. Pennartz noemt zijn boek een verhaal op het snijvlak van true crime, politiek, geschiedenis en nordic noir. 'Denk aan een Scandinavische kruising tussen de Kennedy-moord en het raadsel rond de Bende van Nijvel. Er is geen gebrek aan drama: een buitengewoon charismatisch slachtoffer dat diep geliefd en intens gehaat werd, een kroongetuige die iets te respectvol werd behandeld en met haar koppigheid het onderzoek saboteerde, een toedracht die past in elke Scandinavische thriller, een politie die van meet af aan sjoemelt dan wel de verkeerde keuzes maakt, een minister die kennelijk de politie niet vertrouwt en een geheim parallel onderzoek toelaat, getuigen die allemaal wat anders zeggen, een hele stapel geruchten en ontwikkelingen die zowel kleine criminelen als machtige organisaties verdacht maken, tot en met een huidig parlementslid dat door journalisten van de moord is beschuldigd. En dat alles in een land dat de buitenwereld destijds als een modelstaat aanzag waarin alles perfect geregeld was. Als kers op de taart is er nog het uitblijven van een oplossing. Achteraf kun je zeggen dat dit de volmaakte misdaad was, waarbij het paradoxale is dat de moord waarschijnlijk amper was voorbereid. De dader heeft de hele wereld om de tuin geleid.'

10 Redenen Waarom Zweden De Moord Op Olof Palme Niet Oplost is verkrijgbaar in een gedrukte versie (288 pagina’s, uitgave: CreateSpace) en als e-book. Zie voor meer informatie: www.marcpennartz.nl