Boeken zijn heilig voor Suze van Dam

Na een strenge selectie bleven er na de deadline 53 verhalen over die aan de voorwaarden van de Zomerliefde Schrijfwedstrijd voldeden. Suze wist door te dringen tot de longlist van de tien beste verhalen en uiteindelijk was de jury unaniem: Geluk bij een ongeluk was de overduidelijke winnaar! Tijd om de jonge schrijfster wat beter te leren kennen.  

Ten eerste: gefeliciteerd met je overwinning! Wat was je eerste reactie nadat je hoorde dat je de Zomerliefde Schrijfwedstrijd gewonnen had?

‘Dank je wel! Ik geloofde het eigenlijk niet, haha. Ik kreeg een WhatsApp’je van een vriendin met aanwijzingen dat ik snel slingers op moest hangen, taart moest kopen, al mijn familie en vrienden moest verzamelen en heel hard ‘IK HEB GEWONNEN!’ door de straat moest roepen (geloof ik). Ik dacht volgens mij dat ze een grapje maakte en ging snel de uitslag checken, en toen ik op Facebook keek en mijn naam zag staan, liet ik mijn telefoon vallen en zei totaal overdonderd tegen mijn ouders en broertjes: ‘Huh... Die schrijfwedstrijd... Ik heb gewonnen…’ En daarna stuurde ik iets in de trant van ‘AJFIDOWODKSKAKA’ terug naar die vriendin.’  

Vertel eens iets over jezelf! Wie ben je, wat doe je, en waarom schrijf je?

‘Ik ben dus Suze, zeventien jaar en ik zit momenteel in vwo zes, mijn examenjaar. Ik schrijf ongezond veel en onderhoud tegelijkertijd mijn leesverslaving, maar ik zeg iedere keer tegen mijn moeder als ze zeurt dat het ongezellig is dat ik met mijn neus in een boek zit, dat ik ook alcoholist of heroïnejunk of kettingroker had kunnen zijn en dat ze dus niet mag klagen. Verder houd ik van dropkrijtjes, winged eyeliner en cd’s.’  

Wanneer ontdekte je jouw liefde voor het schrijven? Schreef je al eerder verhalen, of heb je eerder meegedaan aan een schrijfwedstrijd?

‘Ik ben altijd al een enorme leesfan geweest, en ik denk dat het dan een logisch gevolg is dat je steeds meer gaat denken: Hoe zou het zijn om zélf een boek te schrijven? Twee jaar geleden ontdekte ik een community waarop je je eigen verhalen in hoofdstukken online kunt zetten en ook die van anderen kunt lezen. Ik denk dat dat het laatste duwtje voor mij was, want die zomer ben ik begonnen met schrijven en ook niet meer gestopt. Tegenwoordig schrijf ik, hoewel school het niet altijd toelaat, het liefst dagelijks en ik hoop ontzettend ooit een manuscript op te durven sturen naar een uitgeverij.’  

De organisatie van de Zomerliefde Schrijfwedstrijd koos ervoor om de deelnemers een fragment te laten afmaken. Wat vond je van deze opzet?

‘Echt heel erg leuk! Ik heb zelf heel erg moeite met een pakkend begin schrijven, dus dat was voor mij meteen een zorg minder. Bovendien kun je heel veel kanten op met zo’n fragment, want de personages hebben een soort basis, maar zijn nog niet ‘klaar’, waardoor je er heel leuk je eigen draai aan kunt geven.’  

Het fragment van van Lobsters-auteurs Lucy Ivison en Tom Ellen zorgde dus voor voldoende inspiratie?

‘Absoluut! Willa had natuurlijk meteen al een ‘doel’, namelijk die reis die ze met haar beste vriendin Katie wilde maken. O, en dat kippenpak, wauw, dat deed het ’m gewoon, haha.’  

Vertel eens iets over de omstandigheden waarin je het verhaal hebt geschreven. Heb je je verhaal meerdere keren weggelegd en herschreven? Vloeide het in een keer uit je pen, of ben je zelfs een keer opnieuw begonnen?

‘Ik had twee ideeën, dus ik dacht: Ik probeer van allebei wel een stukje. Het tweede idee vond ik leuker dus dat ben ik helemaal uit gaan werken. Volgens mij heb ik een stuk of vijf losse stukken geschreven en heb ik die op het laatst allemaal aan elkaar gebreid, en die uiteindelijke versie heb ik toen nog een keer grondig verbeterd. Ik heb mijn eerste zin geschreven op de dag dat de wedstrijd online kwam, en de laatste op de dag van de deadline.’  

Het commentaar van de Zomerliefde-jury over jouw verhaal was heel lovend. Zijn er toch dingen die je anders had willen doen?

‘Toen ik alles terug las – iets wat je natuurlijk nooit moet doen, oeps – kwam ik één foutje tegen (ik was ergens een ‘s’ vergeten) en dat vond ik nogal frustrerend. Voor de rest niks, hoewel het misschien een leuke plottwist was geweest als Willa opeens door aliens werd ontvoerd.’  

Vertel eens over Young Adult-boeken en de rol die ze in jouw leven spelen.

‘YOUNG ADULT-BOEKEN! Ik kan er écht niet zonder. Zonder die verhalen zou ik nu waarschijnlijk niet eens deze vragen aan het beantwoorden zijn, want ik was denk ik nooit begonnen met schrijven zonder YA’s.’  

We willen je nog beter leren kennen. Heb je een leesroutine (lezen voor het slapen, altijd een boek in je tas), lees je van alles door elkaar of één boek tegelijk? Ben je een boekenlegger- of ezelsoor-kinda-person?

‘Boeken zijn mijn heiligdom, dus alle boeken die ik nieuw heb gekocht kun je zo weer op de plank in de winkel zetten. (Waag het niet, hè!) Gebroken ruggen... brrr. De gedachte eraan doet zeer aan mijn ziel. Ik denk ook niet dat ik lichamelijk in staat ben een ezelsoor in een boek te maken. En leesgewoonten heb ik niet echt, want ik lees echt overal. Toen ik acht jaar was heeft mijn vader het peertje uit mijn nachtlampje gedraaid omdat ik stiekem ’s avonds zat te lezen. In de derde klas zei de docent geschiedenis tijdens een tienminutengesprek tegen mijn ouders, die zich afvroegen wat ik kon doen om mijn onvoldoende op te halen: ‘Misschien zou het al helpen als ze niet meer leest tijdens de les.’ O, en een paar weken geleden was ik in zo'n leuk boek bezig dat ik hem op mijn fietsstuur heb gelegd – dat was echt erg, realiseer ik me nu, ik breng de samenleving in gevaar met mijn hobby’s.’ 

Wat is jouw favoriete boek ever? Welk boek moet iedereen volgens jou op z’n minst een keer gelezen hebben en waarom?

‘Dit is zo’n nare vraag. Ik heb een tijd een lijst bijgehouden met favoriete boeken, maar ben gestopt omdat die uiteindelijk meer dan drie A4-tjes lang werd. Ik denk toch dat de The Iron Fey-reeks van Julie Kagawa de boekenserie is waar ik het meest van genoten heb, omdat het verhaal en alle plekken die erin voorkomen zo levendig en sprookjesachtig zijn – ik ben gewoon echt verliefd op die hele elfenwereld. O, en natuurlijk een heleboel confetti voor een bepaalde vreselijk sarcastische kat.’  

Welke schrijver zou je jouw Grote Voorbeeld willen noemen?

‘Ik denk Maggie Stiefvater, want zij kan het simpelste verhaal tot een magisch boek omtoveren – wat een fantasie heeft die vrouw – en haar personages zijn schitterend. En anders Cassandra Clare, omdat de plot van haar boeken altijd vreselijk goed klopt en ze me zowel hardop heeft laten lachen als watervallen heeft doen huilen.’  

Hoe zie je jouw toekomst? Zou je meer willen doen met het schrijven? Vele Nederlanders hebben de droom ooit een boek uit te geven. Is dat in jouw geval ook zo, en hoe ga je ervoor zorgen dat die droom waarheid wordt?

‘Ik heb al een tijd geleden besloten dat ik Nederlands wil studeren, dus stoppen met schrijven zal in dat geval sowieso niet gebeuren. En mijn droom is zeker weten om een boek uit te mogen geven, en zoiets gebeurt natuurlijk niet één-twee-drie, maar oefening baart kunst, dus dat is wat ik nu doe: heel veel oefenen.’  

Is er nog iets wat je absoluut kwijt wilt aan Hebbanlezers? Of heb je advies voor diegenen die eens mee willen doen aan een schrijfwedstrijd?

‘Pff, dat vind ik best een moeilijke vraag, want ik ben zelf pas zeventien en bovendien nog beginnend. Maar ik denk dat je, vooral als je net start met schrijven, heel erg uit moet vinden wat voor jou het best werkt. Welke vorm qua tijd en oogpunt vind jij prettig om te gebruiken? Van welk genre houd je het meest? Wat voor schrijfstijl pas je toe: uitgebreid, vlot? Werk je alles van tevoren gedetailleerd uit of zie je wel waar je strandt, of iets daar tussenin?  

Ik geloof niet echt dat er één manier bestaat die voor iedereen werkt, maar wel dát er voor iedereen een manier bestaat die werkt. Een kwestie van uitvinden welke manier dat voor jou is, dus experimenteer daar mee.’  

Zomerliefde e-bundel

Een deel van haar prijs neemt Suze vandaag in ontvangst: ze won een interview op Hebban. Daarnaast krijgt ze een vermelding op de Hebban-pagina in jongerenkrant 7Days op 6 november en professionele feedback van Uitgeverij Blossom Books op haar volgende verhaal.  

Bovendien neemt Geluk bij een ongeluk de eerste plaats in van de Zomerliefde ebundel die gratis te lezen en te downloaden is op Hebban! 

Klik hier om de ebundel online te lezen