Britse bieb 'in diepe crisis'

Een kwart van het totaal aantal banen is de afgelopen jaren geschrapt. Daartegenover staat dat meer dan 15.000 vrijwilligers bij de bibliotheken in Groot-Brittannië aan de slag zijn gegaan. Volgens de Engelse jeugdboekenschrijver Alan Gibbons staat het bibliotheekwezen in zijn land voor 'de grootste crisis in zijn geschiedenis'. 

Met een beroep op de Britse evenknie van de Wet Openbaarheid Bestuur vergaarde de BBC gegevens van 207 instanties die verantwoordelijk zijn voor de boekenuitleen in het land. Daaruit bleek dat 343 bibliotheken inmiddels zijn gesloten. Daarvan waren er 132 mobiele biebs. Het aantal sluitingen is hoger dan de van overheidswege verschafte informatie aangeeft. 

Voor dit jaar staat de sluiting van 111 bibliotheken in de planning. Het aantal betaalde bibliotheekmedewerkers daalde van zo'n 32.000 in 2010 naar 24.000 nu. 174 bibliotheken worden nu gerund door andere organisaties. In vier regio's heeft meer dan de helft van het aantal bibliotheken de deuren moeten sluiten.  

Kinderboekenschrijver Gibbons ziet de situatie met lede ogen aan. 'Openingstijden zijn beperkt, boekenvoorraden gekrompen. De vrijwilligers zijn nu niet langer de mensen die de betaalde werknemers een handje helpen, nee, zij zijn hun vervangers geworden.'

Hoewel de situatie niet zo ernstig is als in Engeland, heeft ook het Nederlandse bibliotheekwezen te lijden onder bezuinigingen en hervormingen, zo blijkt uit de Bibliotheekmonitor. In 2002 was het totaal aantal vestigingen plus servicepunten 1130. Dat aantal was eind 2014 teruggelopen tot 1011. In de periode 2005 tot 2011 schommelde het aantal leden rond de 4 miljoen. Daarna zette zich een afname in: sinds 2011 is het aantal leden niet meer boven de 4 miljoen gekomen. In 2014 hadden 3,7 miljoen Nederlanders een bibliotheekpasje. De teruggang in het aantal leden komt vooral door de afname van het aantal volwassen leden. Daarentegen steeg het aantal jeugdleden.

(Bronnen: BBC, Koninklijke Bibliotheek)