De 19 meest succesvolle Nederlandstalige debuten van deze eeuw

Het smelt van Lize Spit (Das Mag)

In 2016 verscheen bij de toen gloednieuwe uitgeverij Das Mag het debuut van de Vlaamse Lize Spit (1988). Het smelt werd een ongekend groot succes, volgens de uitgever gingen er inmiddels ruim 200.000 exemplaren over de toonbank. De roman werd in 2016 het bestverkochte boek van Vlaanderen. Daarnaast werden de vertaalrechten verkocht aan tien landen, is er een verfilming in de maak en werd het debuut bekroond met de Hebban Debuutprijs 2016, De Bronzen Uil 2016 en de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs 2018.

Het smelt speelt zich af in het Vlaamse Bovenmeer. In 1988, Eva’s geboortejaar, worden er in het kleine plaatsje slechts twee andere kinderen geboren, Pim en Laurens. Met z’n drieën maken ze er hun hele jeugd het beste van, totdat de puberteit aanbreekt en de verhoudingen veranderen. De jongens bedenken wrede plannen en de bedeesde Eva kan kiezen: meedoen of haar enige vrienden verraden. Die keuze is geen keuze. Dertien jaar na de snikhete zomer van 2002, die volledig uit de hand liep, keert Eva terug naar Bovenmeer met een blok ijs in haar kofferbak. Gaandeweg wordt duidelijk dat zij dit keer de plannen bepaalt.

Lize Spit groeide zelf op in het Vlaamse Viersel, dat ze als blauwdruk gebruikte voor haar roman. ‘Een dorp is een dankbaar onderwerp: iedereen kijkt er voortdurend naar elkaar en veroordeelt elkaar. Over gevoelens wordt niet gepraat, die houdt men voor zichzelf. Ik heb de hypocrisie opgetekend van mensen die elkaar allemaal door en door denken te kennen, maar niet ingrijpen wanneer dat nodig is,’ vertelt ze in een interview met Trouw.
Spit legde zichzelf geen grenzen op tijdens het schrijven van Het smelt, ook al wist ze dat sommige dorpsgenoten van vroeger zich in het verhaal zouden herkennen. ‘Wat dat betreft is het een genadeloos boek. Ik heb dingen opgeschreven waarvan mensen weten dat ze echt zijn gebeurd, maar ook dat er veel aan is toegevoegd. In zekere zin worden mensen aangekeken op wat ik heb verzonnen. Ik vond dat sommige mensen dat verdienden. Ik wou ze raken met dat boek.’

Klik verder naar het debuut van Kim van Kooten.