Hebban Awards 2016 | Genomineerd: David Lagercrantz

Op 27 augustus 2015 verscheen in zeker 35 landen het vervolg op de Millennium-trilogie van de in 2004 overleden Stieg Larsson. De thriller Wat ons niet zal doden was van de hand van David Lagercrantz, bekend als de auteur van Ik, Zlatan, de autobiografie van de Zweedse voetballer Zlatan Ibrahimovic. 

Hoewel Lagercrantz ongetwijfeld een lucratief contract met uitgeverij Norstedt had afgesloten, bevond hij zich niet in een benijdenswaardige positie. Kort na het bekend worden van het nieuws dat hij de Millennium-reeks zou voortzetten, kwam de kritiek los. Hij zou zich schuldig hebben gemaakt aan lijkenpikkerij. Anette Kullenberg, een schrijfster in Zweden, beschuldigt hem van laaghartig gedrag. En ook Eva Gabrielsson, die 32 jaar lang met Stieg Larsson samen was, is woedend. ‘Stieg liet niemand anders dan hijzelf aan zijn teksten werken. Hij zou razend zijn geweest. Wie weet stuurt hij wel een bliksemflits tijdens de boekpresentatie.’

De keuze voor Lagercrantz als auteur van een vierde Millennium-thriller kwam na een bitter juridisch gevecht over Larssons laatste manuscript. Omdat de schrijver niet getrouwd was met Gabrielsson, verviel zijn nalatenschap volgens de Zweedse wet aan zijn naaste familieleden, zijn vader en broer met wie Larsson gebrouilleerd was geraakt. Gabrielsson die een nog ongepubliceerd manuscript van Larsson zou hebben, weigerde het af te staan of details van de plot vrij te geven, tenzij zij de auteursrechten zou krijgen.

Voorafgaand aan de publicatie was al bekend dat het personage Lisbeth Salander zou terugkeren in het nieuwe boek. De immer rusteloze hacker besluit om deel te nemen aan een grootscheepse cyberaanval op de computersystemen van de Amerikaanse veiligheidsdienst NSA. Ook journalist Mikael Blomkvist is weer van de partij. Het verhaal begint als op een avond Blomkvist een telefoontje krijgt van professor Frans Balder, een autoriteit op het gebied van kunstmatige intelligentie. Balder zegt gevoelige informatie te hebben over de Amerikaanse inlichtingendiensten en heeft contact gehad met een jonge vrouwelijke hacker die erg veel lijkt op iemand die Blomkvist maar al te goed kent.

Balder vraagt Blomkvist zijn verhaal te publiceren. De professor zegt bescherming te krijgen van de Säpo, de Zweedse geheime dienst. Maar belangrijker voor hem is dat zijn levenswerk voor het nageslacht bewaard blijft. Blomkvist hoopt met deze informatie de scoop te hebben die hijzelf en zijn blad Millennium zo hard nodig hebben. Maar zijn onderzoek brengt grote gevaren met zich mee.

Vorig najaar werd bekend dat Lagercrantz ook een deel vijf en een deel zes gaat schrijven.

'Ik kon dit aanbod gewoonweg niet weigeren', zegt hij op de website van uitgeverij Norstedts. 'Ik heb zo veel plezier gehad bij het schrijven. En ik denk dat ik echt een goed verhaal heb voor een vervolg.'

De uitgever heeft het besluit genomen vanwege de positieve reacties op Wat ons niet zal doden. In veel landen, waaronder Nederland, belandde het boek in de top-10 van de bestsellerlijsten. Het vijfde boek komt in 2017 uit, het zesde boek wordt waarschijnlijk in 2019 gepubliceerd.

Lagercrantz heeft al wel aangegeven dat het nieuwe boek in een andere stijl wordt geschreven. In een interview met de Zweedse krant DN zei de schrijver dat Wat ons niet zal doden nogal lange passages bevatte over onder andere zwarte gaten. De nieuwe thriller zal minder 'technisch' zijn en een meer directe, bondige Raymond Chandler-achtige stijl hebben. Lagercrantz zei dat deze stijl hem wel met problemen opzadelde. 'Het is veel moeilijker om hard-boiled fictie te schrijven dan ik dacht. Goede hard-boiled proza vereist ritme. Je moet met zinnen variëren, ook al zijn ze kort.'

Wat ons niet zal doden is een van de tien boeken op de shortlist in de categorie Beste Thriller. Er kan gestemd worden vanaf 1 september a.s. op www.hebbanawards.nl