Ik, Asimov: de bedenker van de Drie Wetten van de Robotica
Het verhaal, met de titel ‘De robot van de machine is de mens’ gaat verder na de atomisering van Susan Calvin, de hoofdpersoon van de eerdere verhalen.
De aandacht voor de robotverhalen van Asimov is een mooie aanleiding voor een uitgebreid dossier over deze klassieke sciencefictionschrijver. Helemaal omdat het woord ‘robotics’ volgens the Oxford English Dictionary door Asimov is geïntroduceerd.
Isaac Asimov werd in 1919 of 1920 geboren als Isaak Ozimov in Rusland, zo’n vierhonderd kilometer ten zuidwesten van Moskou. Toen hij drie jaar was, verhuisde hij met zijn ouders naar de Verenigde Staten van Amerika, waar ze in Brooklyn, New York woonden. De familie exploiteerde een snoepwinkel, waar ook tijdschriften verkocht werden. Zo kwam Isaac al op jonge leeftijd in contact met sciencefiction, dat zich toen snel in de popcultuur verspreidde: het zogenaamde pulptijdperk met beroemde bladen zoals Astounding Science Fiction en Amazing Stories.
Asimovs hoge IQ – hij zou jarenlang voorzitter van Mensa zijn – en een leugentje om bestwil over zijn geboortedatum zorgden ervoor dat hij eerder dan normaal toegelaten werd tot school. Uiteindelijk studeerde hij biochemie en na de Tweede Wereldoorlog – die hij als burgeronderzoeker bij de marine doorbracht – kreeg hij de doctorstitel. Tijdens de oorlog trouwde hij met Gertrude Blugerman en ze kregen twee kinderen. In de jaren zeventig scheidden ze en nauwelijks twee weken later trouwde Asimov met Janet Jeppson, met wie hij samen bleef tot zijn dood in 1992.
Asimov werkte vanaf eind jaren veertig voor de universiteit van Boston, eerst in een onderwijspositie, vanaf 1958 – toen hij fulltime ging schrijven – alleen in naam. In 1979 werd hem een volwaardige ‘professor in de biochemie’-positie toegekend ter ere van zijn literaire prestaties.
Zijn schrijfcarrière startte in 1939 met de publicatie van drie korte verhalen en zeven het jaar erna. In 1941 werd het verhaal ‘Nightfall’ gepubliceerd in Astounding Science Fiction, waarmee hij definitief doorbrak. Dit verhaal werd in 1968 door de Science Fiction Writers of America (een soort vakvereniging voor sf-schrijvers) tot het beste sciencefictionverhaal ooit uitgeroepen. Rond die tijd verschenen ook de eerste Foundation- en Robotverhalen in tijdschriften, waarmee zijn twee grootste series van start gingen.
Golden Age
Asimovs opkomst valt vrijwel samen met de start van de zogenaamde Golden Age van sciencefiction (1938-1958). Samen met Robert A. Heinlein en Arthur C. Clarke wordt Asimov nog steeds als een van de Grote Drie van dat tijdperk beschouwd.
In deze tijd werd een groot aantal klassieke verhalen en boeken gepubliceerd en kwamen belangrijke subgenres tot stand, zoals space opera (met romantische en vaak melodramatische verhalen) en militaire sf (over interplanetaire conflicten in een militaristische maatschappij). De nog steeds breed bekende ‘Drie wetten van de robotica’ werden in deze tijd geformuleerd door Asimov.
Aan het einde van de jaren vijftig werd sciencefiction minder populair en werden oudere verhalen ingehaald door de stand van de wetenschap en techniek. Veel magazines gingen failliet en in de jaren zestig begon een nieuwe stroming in de sciencefiction naar voren te komen, de New Wave. Toeval of niet: Asimov legde zich aan het einde van de jaren vijftig vooral toe op het schrijven van non-fictie, om in de jaren tachtig weer terug te keren naar sciencefiction. In de tussenliggende decennia schreef hij maar vier sf boeken.
Over robots, detectives en andere boeken.
