Nieuw literair canon vanuit Vlaams perspectief

De presentatie van een canon gecentraliseerd rondom Nederlandstalige literatuur is echter geen nieuw fenomeen. In 2002 presenteerde de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) al een canon van de Nederlandse literatuur. Deze was gebaseerd op resultaten uit een enquête ingevuld door literatuurwetenschappers, historici, schrijvers, uitgevers en publicisten. In de canon van de auteurs stond Multatuli op de eerste plaats, gevolgd door Joost van den Vondel en Willem Frederik Hermans. Ook in de canon van literaire werken greep Multatuli de koppositie met zijn boek Max Havelaar, gevolgd door Van den vos Reynaerde en De avonden van Gerard Reve.

De commissie van '50 + 1 essentiële werken uit de Nederlandstalige literatuur' bestond uitsluitend uit Vlamingen en was stellig in de presentatie van het canon. ‘Het is geen stenen tafel voor de eeuwigheid, wel een menukaart die de smaak van vandaag toetst aan de literaire keuken van ons verleden,’ aldus de commissie. De canon werd wel onderworpen aan een aantal voorwaarden. De werken moesten vóór 1990 verschenen zijn en de auteurs ervan inmiddels overleden.

Daarnaast koos deze commissie voor een chronologische presentatie van de canon en werd er geen winnaar aangewezen. Dat dit canon een hoger Vlaams gehalte heeft, is volgens commissielid en auteur Hugo Brems geen opvallende zaak: ‘Sommige boeken appelleren aan wat wij aan Vlaamse gevoeligheid en smaak hebben meegekregen.’ Bekende Vlaamse auteurs als Stijn Streuvels, Cyriel Buysse en Gerard Walschap worden genoemd in de Vlaamse canon. In vergelijking met de canon samengesteld door de DBNL is de afwezigheid van schrijvers Simon Vestdijk en Jan Wolkers opvallend te noemen.

De canon zal regelmatig kritisch worden geëvalueerd en waar nodig aangepast worden. De eerste aanpassing vond al plaats vlak voor de lancering. Aanvankelijk zou het canon uit vijftig boektitels bestaan, maar door het recent overlijden van de Vlaamse schrijver Jef Geeraerts werd zijn boek Gangreen 1: Black Venus nog aan de lijst toegevoegd.

Benieuwd welke boektitels de lijst hebben gehaald? Of lijkt jou dit de ultieme uitdaging om jouw literaire smaak uit te breiden? Hebban maakte een boekenlijst, zie het kader rechts naast dit artikel.