Reisverslag Simone van der Vlugt

Door Simone van der Vlugt

Angsten
Ooit had ik vliegangst. Altijd als ik de sluis inliep en het bedenkelijk kleine toestel instapte dat op me stond te wachten, had ik het gevoel dat ik al mijn zekerheden achterliet. The point of no return.
Ik wist het heel goed: een mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest. Toegeven aan je angsten betekent dat je nooit ergens komt. Dan kun je maar beter die risico’s op de koop toe nemen en gaan leven. Op dat moment was ik van mijn vliegangst genezen.
Met een groepje journalisten ga ik op pad voor een Murder Mystery Trip naar het Engelse Yorkshire. Zonder een spoor twijfel stap ik op een zonnige novemberdag in het toestel van Jet2com dat me van Amsterdam naar Leeds zal brengen.
Het programma ziet er veelbelovend uit, maar doet bij mij de vraag rijzen hoe Mystery-proof ik eigenlijk ben. Spanning en sensatie uit je toetsenbord rammelen is één ding, maar hoe dapper ben ik werkelijk? Zie ik een ghostwalk in nachtelijk York wel zitten, en durf ik de Dungeons, de griezelkerkers van York te betreden? Wat ik er over hoor bevalt me maar matig…

Wuthering Heights
We beginnen rustig met een bezoek aan Haworth, waar de gezusters Charlotte, Emily en Anne Brontë hun boeken schreven. Charlotte Brontë kennen we van Jane Eyre (1847), en Emily van Wuthering Heights(1847). De jongste zus Anne en broer Branwell waren minder beroemd, maar minstens zo getalenteerd.
De pastorie waar zij opgroeiden en hun boeken schreven, doet nu dienst als museum. Het 18-de eeuwse huis straalt een bijzondere sfeer uit, vooral omdat veel persoonlijke eigendommen van de familie Brontë er uitgestald staan. Het is een aparte ervaring om je in de kamer te bevinden waar de zussen avond aan avond zaten te schrijven. Heel bijzonder om hun pennen op de schrijftafel te zien liggen, hun portretten aan de wand te bewonderen en op de sofa neer te kijken waar Emily haar laatste adem uitblies. Geen uitgesproken thrilleruitstapje, maar wel heel ontroerend en indrukwekkend. De schetsen die ze van elkaar maakten tijdens het schrijven, de lokjes haar in de vitrine en de jurken, schoentjes en omslagdoeken van de meisjes houden mijn aandacht lange tijd vast.
Ik voel me een indringer als ik hun slaapkamer betreed, heb zelfs het gevoel dat de dames ieder moment kunnen thuiskomen. Een duik in het verleden, een indrukwekkende ervaring.

Ghostwalk
Terug in het heden wacht ons de ghostwalk in York, de eeuwenoude hoofdstad van Yorkshire. In het donker van de avond is niet veel te zien van de vakwerkhuizen en keienstraatjes die de stad sieren, maar daar kun je natuurlijk de volgende dag voor terugkomen.
The original ghostwalk of York begint in het laagseizoen om acht uur ‘s avonds bij de King’s Arms Pub aan de Ouse Bridge. Er heeft zich een flinke groep mensen verzameld; ghostwalks zijn populair in Groot-Britannië. De ghostwalker gaat ons voor, stemmig gekleed in een lange zwarte jas en met een hoge, zwarte hoed op. Vol verwachting volgen wij.
Mocht u twijfelen of u jonge kinderen op deze wandeling kunt meenemen zonder hun tere kinderziel te beschadigen, dan kan ik u geruststellen. Een ghostwalk is niet eng. Dat komt ook omdat York geen begraafplaats binnen de stadsmuren heeft, wat ik, heel tegenstrijdig, opeens jammer vind. Een mens lijdt het meest door het griezelen dat hij vreest, maar als er helemaal geen gegriezel aan te pas komt, voelt hij zich opeens een beetje bekocht.
Is een ghostwalk daarom af te raden? Nou nee, als je ervan houdt om ’s avonds een frisse neus te halen en op een originele manier iets van een onbekende stad te zien, is het zelfs een aanrader. Op tal van plaatsen waar ooit iets merkwaardigs is gebeurd, krijgt u een interessant spookverhaal te horen. Interessant omdat ze op meer dan alleen fantasie en bangmakerij berusten. Het zijn het soort mythes die net genoeg archeologische bewijzen bevatten om ze zomaar als onzin af te doen. En natuurlijk kun je na afloop bij de ghostwalker een cd’tje kopen waarop alle verhalen te beluisteren zijn.

Agatha Christie
Wie het leuk vindt om te overnachten in hetzelfde hotel waar Agatha Christie ooit logeerde, kan een kamer boeken in The Old Swan in Harrogate. Agatha Christie betrok hier in 1926 een kamer nadat ze ontdekt had dat haar echtgenoot haar bedroog. Ze was op dat moment al een succesvol schrijfster en haar verdwijning, waar nog een auto-ongeluk aan vooraf ging, zette heel Engeland op zijn kop. Een grootscheepse zoekactie werd op touw gezet maar na tien dagen intensief speuren was de schrijfster nog altijd niet gevonden. Uiteindelijk werd ze herkend door een medewerker van het hotel.
Op verzoek is de kamer waar Agatha Christie verbleef te bezichtigen. Een foto en een korte beschrijving van haar logeerpartij in The Swan Hydro, zoals het hotel toen nog heette, herinnert aan haar bezoek.
Blijkbaar is Yorkshire een goede voedingsbodem voor verhalen met een misdadige of magische inslag. Harry Potter mag om die reden in dit verslag niet ontbreken. In het bescheiden plaatsje Pickering kun je de stroomtrein nemen naar Goathland. Harry Potter-fans zullen dit pittoreske stationnetje onmiddellijk herkennen als station Hogsmeade uit de Harry Potter-film. Een leuk ritje van een uur door de heuvels van Yorkshire. Houd je fototoestel uit het raam en je hebt geweldige foto’s van de stoomwolken boven de heidevelden.

Moorddiner
Een fenomeen dat bij ons niet zo leeft maar in Engeland heel populair is, is het Murdery Mystery Dinner. Je tekent in voor een diner in een hotel, indien gewenst met overnachting, waarbij je tussen de gangen door op een moord wordt getrakteerd.
Wij proberen dit uit in The Mallyan Spout Hotel in Goathland.
Van te voren ben ik erg nieuwsgierig hoe de avond zal verlopen. Moeten we de bediening scherp in de gaten houden, om verdacht gedrag te signaleren? Moeten we op andere gasten letten, zitten er misschien acteurs in ons midden? Worden we tijdens het nuttigen van ons voorgerecht opeens vergast op het bloedstollend gegil van het slachtoffer?
Het verloopt anders. Een vrolijke dikbuik in gekleed kostuum wandelt de eetzaal binnen en stelt zich voor als Lord Bonker. Intussen worden er stencils uitgedeeld waar we de geschiedenis van de familie Bonker kunnen lezen: de oude Lord Bonker is op tragische wijze uit het raam van de toren van zijn landhuis gevallen en sindsdien komen al zijn erfgenamen op raadselachtige wijze aan hun einde. Is de familie vervloekt? Is er een kwade geest in het spel?
Tussen de gangen door introduceren de hoofdrolspelers in het drama zich één voor één en voeren ze toneelstukjes op die de aanwezigen aanwijzingen moeten geven.
Het tafelgezelschap dat de meest complete oplossing aanlevert, is de winnaar. We slagen er in de moordenaar te vinden, maar we krijgen niet alle puzzelstukjes op hun plaats. Misschien omdat de cryptische aanwijzingen in het Engels ons parten spelen. Of de wijn.
Leuk om een keer mee te maken als je met familie of vrienden eens op een andere manier uit eten wil gaan.

Dungeons
Maar de volgende dag besef ik dat ik mijn moed nog niet echt op de proef heb hoeven stellen. Het ziet ernaar uit dat ik de Dungeons in zal moeten om het thrillerelement te vinden waarnaar ik op zoek ben.
En dat klopt. Mensen met kleine kinderen raad ik af deze kerkers te bezoeken want voor jeugdige bezoekertjes is het af en toe wel erg heftig.
De rondleiding duurt een uur, in gezelschap van een groep. Een prettig idee, want om in je eentje die stikdonkere ruimtes binnen te stappen maakt het wel erg spannend.
Dat is ook precies het griezeligste aspect: dat je niet weet wat je te wachten staat. Het begint al als je in het halfduister een kaartje koopt en het bloedstollende gegil achter de grote zwaaideuren hoort.
Terwijl ik wacht tot de groep groot genoeg is om te kunnen vertrekken, voel ik een huivering van verwachting maar ook van tegenzin over mijn rug gaan.
We gaan naar binnen. Omdat ik als eerste een kaartje heb gekocht, sta ik het dichtst bij de deur en heb ik de twijfelachtige eer om ook als eerste naar binnen te mogen gaan. Lafhartig probeer ik langs de wand weg te kruipen en iemand voor te laten gaan, maar niemand komt in beweging. Dan zit er niets anders op dan de duisternis in te stappen.
In de verwachting dat zich onmiddellijk een skelet op me zal storten, schuifel ik door de gang. Het valt mee, er klinkt alleen een satanisch gelach in mijn oor.

Griezelen & giechelen
Iets verderop doemt een bocht op die ik wantrouwig bekijk. Wijs geworden door de onnozelheid waarmee heldinnen in thrillers het gevaar tegemoet lopen, besluit ik eerst om het hoekje te kijken. Achter me giechelt de groep, maar er is niemand die mijn koppositie overneemt. Ze blijven allemaal braaf staan wachten tot de arm van een skelet mij vastgrijpt, bloed om mijn enkels spoelt, monsterlijke spinnen op me neerdalen of wat het dan ook is dat in de duisternis op ons wacht.
Ik ga de hoek om. Het gangetje met informatiebordjes over de pest in 1384 is bijna een teleurstelling. Gehoorzaam lezen we de tekst over de verschrikkelijke gevolgen van deze epidemie. We kijken door de raampjes van huizen naar binnen en zien half ontbonden lichamen in bed liggen. Een meisje met pestbuilen op haar gezicht wordt levend ingemetseld. Door haar ouders, die panisch van besmettingsangst zijn. Schijnt waar gebeurd te zijn.
Een gegeven dat nog huiveringwekkender is dan de meisjespop met het touwachtige haar dat met enige regelmatig een zenuwslopend gegil uitstoot. Wat nu topvermaak is, was ooit de gruwelijke werkelijkheid.
Dat wordt pijnlijk duidelijk in de folterkamer. Voor één van ons wacht de stoel. Gelukkig niet voor mij, want ik zag de bui al hangen en ben tijdig een donker hoekje ingevlucht. Cheryl, een meisje van een jaar of twintig, mag plaatsnemen en krijgt de duimschroeven aangedraaid. Om haar heen bevinden zich slachtoffers in verschillende stadia van verminking. Een naakte man ligt op zijn rug, een kooi met een rat erin op zijn buik. Of beter gezegd, ín zijn buik. In een andere hoek wordt iemand gevierendeeld. Het lijkt allemaal net echt, zeker in het halfdonker. Het vakmanschap waarmee de poppen zijn gemaakt bereikt een hoogtepunt in de tempel van de Vikingers, die in de vroege Middeleeuwen York veroverden. Gorvik, de Vikingkoning, wil een offer. Om hem tevreden te stellen wordt er iemand via zijn nek en rug aan een paal gespietst. Dat beeld moet met veel aandacht en liefde zijn gemaakt. Ik kan er niet erg lang naar kijken.
Het achtjarige jongetje dat met zijn ouders dit leuke uitstapje maakt ook niet. Als we de ruimte verlaten en ons door een smal gangetje wurmen, trekt hij in een hoekje opeens een zwart gordijn opzij. En voilà, daar ligt een gedeelte dat niet toegankelijk is voor bezoekers. Fel verlicht en geruststellend gewoon. Het jongetje vliegt als een mot op het licht af en zet het op een lopen. Zijn ouders gaan er half lachend, half verontrust achteraan. Even later komen ze met het bleke kind terug. There’s no way back.
Een uur dungeons is precies genoeg. Net als ik verzadigd begin te raken van al dat bloed en gegil duikt de museumshop op. Leuke accessoires als oogballen, bebloede zwaarden en lichtgevende skeletten, het is er allemaal. Ik peins even over de vraag of mijn man blij zal zijn met een kalender van de martelingen die we net achter ons hebben gelaten, maar ik neem het risico maar niet. Volgens mij heeft hij al een kalender.


Reisgezelschap voor het kasteel van Dracula (Whitby)

De Murder & Mysterie Trip werd mede mogelijk gemaakt door Jet2.com en het vekeersbureau van England’s North County.

Voor meer informatie:
www.enjoyengland.nl
www.haworth-village.org.uk/brontes/bronte.asp
www.bronte.org.uk
www.theoriginalghostwalkofyork.co.uk
www.mallyvanspout.co.uk
www.thedungeons.com
www.enjoyenglandsnorthcountry.com
www.jet2.com