Blogpost: Kevin_P

Kolberg, 1945: Evacuatie vanuit een belegerde stad

29-02-2020 door Kevin_P

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

Van 4 tot 18 maart 1945 werd Kolberg belegerd door troepen van het Rode Leger en het Poolse Volksleger. Sinds 1807 had de Duitse badplaats aan de Oostzeekust geen oorlogsgeweld meer gezien. Toen was de belegering door Napoleons troepen stopgezet na het tekenen van een wapenstilstand tussen Frankrijk en Pruisen. De in januari 1945 nog in première gegane propagandafilm ‘Kolberg’ over deze belegering moest Duitsers aanmoedigen om ook nu stand te houden. Dat zou niet lukken, maar tot 17 maart werd wel vrijwel de complete burgerbevolking uit de stad door vissers-, koopvaardij- en marineschepen over zee geëvacueerd. Hieronder een fragment uit het boek ‘Kolberg’ van Kevin Prenger over deze evacuatie.


Ansichtkaart van Kolberg uit 1901. Alle schepen met evacuees die in 1945 de haven verlieten passeerden de hier zichtbare haveningang. De vuurtoren was toen reeds vervangen door een modernere variant, die tijdens de belegering echter tot explosie werd gebracht door de Duitsers omdat deze een te makkelijk herkenningspunt was voor vijandelijke artillerie. Bron: Brück & Sohn Kunstverlag Meißen / Wikimedia Commons

Dankzij de verbinding over zee kon de belegerde stad gedurende de eerste fase van de belegering nog bevoorraad worden met levensmiddelen en munitie door schepen vanuit Swinemünde en Stettin. De haven lag al vanaf de eerste dag van het beleg onder vuur, hoewel de eerste dagen lang niet zo hevig als later. De chaos was de eerste dagen in de haven groot omdat mensen massaal wilden vluchten en de vluchtelingenstromen nog niet adequaat gecoördineerd werden. Verschillende mensen werden vertrapt door losgebroken paarden die in paniek waren geraakt door het gebulder van het vijandelijke geschut en ander oorlogsgeweld.

Het geluk voor iedereen die de stad wilde verlaten, was wel dat er vanwege stormachtig weer gedurende de voorgaande dagen veel schepen voor anker lagen. Met name in de beschutting van de nacht vertrokken er dagelijks schepen uit de haven met aan boord evacuees. De vaartuigen verzamelden zich meestal op de ankerplaats voor de kust van Kolberg om daarvandaan in konvooi naar westelijker gelegen havens te varen. De belangrijkste bestemmingen waren: Swinemünde, Stralsund en Sassnitz op het eiland Rügen. De schepen moesten tijdens hun reis dichtbij de kust blijven, omdat in dieper water zeemijnen lagen.





Lees verder op mijn site