Blogpost:
Denise Michelle Pol
Leestips voor YA en Fantasy liefhebbers #19 Ontworteld van Naomi Novik
Waar gaat het verhaal over?
In de vallei waar Agnieszka woont, ligt een vervloekt woud. Dieren en mensen die er te dicht bij in de buurt komen, worden gek en moordzuchtig. Om ervoor te zorgen dat het woud niet verder groeit, wordt er iedere tien jaar een meisje, dat geboren is in een bepaalde maand, uit de vallei meegenomen door de tovenaar die bekend staat als de Draak. Wat de Draak met de meisjes uitvoert weet niemand, maar hij lijkt ze in ieder geval geen pijn te doen want als ze terugkomen zijn ze veranderd in welgeschoolde, nette dames in plaats van boerenmeisjes. Toch zijn alle meisjes die in aanmerking komen om meegenomen te worden doodsbenauwd dat zij uitgekozen zullen worden, want wie wil er nu tien jaar in een toren doorbrengen met als enige gezelschap een knorrige, stille tovenaar?
Agnieszka zelf is niet heel bang om meegenomen te worden. Ze is bij lange na niet het knapste meisje uit de vallei en ze heeft een talent om altijd vuil te worden en haar kleren kapot te maken, wat ze ook doet. Haar beste vriendin Kasia is echter een schoonheid en heeft vele talenten. Iedereen denkt dan ook dat de Draak Kasia zal meenemen. Hoewel de meisjes zich al van jongs af aan min of meer bij hun lot hebben neergelegd, gaat Agnieszka toch tegen de Draak in als hij bij de verkiezingsceremonie Kasia uit lijkt te willen kiezen. Hierdoor vestigt ze echter de aandacht van de tovenaar op zichzelf en wordt zij meegenomen.
Eenmaal opgesloten in de toren ontdekt ze dingen over zichzelf en de vallei die ze nooit had kunnen vermoeden.
Waarom zou je dit verhaal moeten lezen?
Soms, heel soms, heb je van die boeken waarbij je zo erg onder de indruk bent van de schrijfstijl en die zo makkelijk weglezen dat het net is alsof het verhaal zich in je hoofd afspeelt, alsof het een soort droom is. Dat was bij dit boek het geval. Novik schrijft op de een of andere manier zo moeiteloos, maar beeldend, dat je onverbiddelijk het verhaal ingezogen wordt.
Omdat de worldbuilding fantastisch is uitgewerkt, word je niet meer uit de wereld getrokken. Het verhaal achter het vervloekte woud is prachtig en duister en wordt heel langzaam onthult waardoor je het hele boek geboeid blijft. De magie in de wereld is goed neergezet en werkt volgens duidelijke regels, hoewel iedere tovenaar en heks een eigen affiniteit bezit en op een unieke manier zijn kunsten bedrijft. Dieren, planten, mensen en monsters worden allemaal prachtig tot leven gewekt, waardoor je niet alleen de wereld maar ook degenen die haar bevolken moeiteloos voor je ziet.
Hoofdpersoon Agnieszka is erg leuk. Ze is onhandig, geeft niets om uiterlijkheden, is zorgzaam en erg moedig. Ze laat zich niet zomaar uit het veld slaan en na enige aarzeling en terughoudendheid is ze ook niet bang om haar eigen weg in te slaan. De manier waarop ze haar eigen magische talent ontdekt, erkent en leert gebruiken is erg mooi neergezet. De schermutselingen tussen de knorrige Draak en de onhandige Agnieszka zijn erg grappig en onderhoudend en zorgen ervoor dat je niet alleen meer van Agnieszka gaat houden maar ook een zwakke plek krijgt voor de tovenaar, die eigenlijk helemaal zo slecht niet blijkt te zijn. De Draak is meesterlijk neergezet als iemand die niet van verrassingen houdt. Hij volgt de regels exact en wil precies weten hoe dingen werken voordat hij ze gebruikt, of dit nu een toverspreuk, drankje of iets anders is. Tot zijn ongenoegen is het meisje dat hij deze keer heeft meegenomen echter een sterke heks die op geen enkele manier een regel kan opvolgen. Haar onhandigheid drijft hem bijna tot waanzin, maar erger nog is haar talent om onbegrijpelijke en moeilijke spreuken, die geen enkele tovenaar of heks in eeuwen heeft kunnen gebruiken, moeiteloos te snappen om vervolgens niet in staat te zijn uit te leggen hoe ze dit heeft gedaan. Tot grote verbazing van de twee tegenpolen blijkt hun magie ook nog eens zeer goed te vermengen en vullen ze elkaar in alle opzichten perfect aan. Iets wat de Draak totaal niet zint aangezien hij zijn hele leven al alleen is en niet goed weet hoe hij anderen kan vertrouwen of binnenlaten. Langzaam ontstaan er gevoelens tussen de twee die wel eens veel verder zouden kunnen gaan dan onwillige acceptatie en begrip voor elkaar.
De antagonist in dit verhaal is ook meesterlijk neergezet. Het vervloekte woud blijkt namelijk niet zozeer vervloekt als wel geïnfecteerd door zulke sterke gevoelens van verraad, woede en haat dat het alles dat in de buurt van het woud komt, vergiftigt met het kwaad. Zoals al eerder gezegd, kom je er als lezer langzaam achter wat het verhaal is van het vervloekte woud en de vrouw die ervoor gezorgd heeft dat het woud zo is geworden. Dit achterliggende verhaal is zo mooi neergezet, en zo goed uitgewerkt, dat je alleen maar bewondering kan hebben voor de vertelkunst van Novik.
Door een aantal recensenten is gezegd dat het boek 'een moderne klassieker' is en lijkt op een 'niet eerder ontdekt sprookje van Grimm'. Ik kan me hier alleen maar bij aansluiten want doordat de schrijfster oude Oost-Europese volksverhalen heeft verweven met haar eigen verhaalidee heeft ze inderdaad een fantasy sprookje gecreëerd. Een verhaal dat duistere elementen en angstaanjagende gebeurtenissen versmelt met het verhaal van een onhandig meisje dat ontdekt dat de dingen die haar raar maken juist de dingen zijn die haar sterk maken, en het verhaal van een man die altijd alleen is geweest maar ontdekt dat verrassingen en iemand binnenlaten helemaal zo slecht nog niet zijn.
Kortom je wilt dit verhaal lezen omdat het meesterlijk geschreven is, het een duister sprookje is, twee hoofdpersonen heeft die samen voor heel wat hilarische momenten en vuurwerk zorgen, en een wereld bevat die prachtig is neergezet!
