Enno de Witt maakte voor Hebban een overzicht van wat er dit jaar in het boekenvak gebeurde. Vandaag het zevende en laatste deel: Voorbij, voorbij, o en voorgoed voorbij.

Bruna, Lochem (‘Het is niet haalbaar om deze winkel nog langer open te houden’). Boekhandel Priem, Valkenswaard (‘De winkel kampt met een teruglopend aantal klanten en ziet dat mensen steeds meer boeken bestellen via internet. Ze kan die tendens niet langer het hoofd bieden’). Boekhandel De Wijze Kater, Utrecht (‘Veel van onze boeken zijn gewoon online te bestellen. En mensen lezen gewoon over het algemeen minder’). Bek Boeken, Veghel (‘De afgelopen jaren liepen de bezoekersaantallen terug. Ontlezing, webwinkels en internet deden de rest’). Boekhandel De Waard, Sliedrecht (‘U kent de boekenbranche: het wordt elk jaar minder’). Grand Theater Boekhandel, Breda (‘De omzet die wij draaien is prima, maar de huur van het pand is te hoog’). Vermeulen, Halsteren (‘Men heeft geen geduld, koopt gelijk, zonder na te denken over het effect daarvan op de langere termijn’). Pelgrim, Hoogvliet (‘Het zijn roerige tijden voor de boek- en muziekhandel in Nederland’). Het Paard van Troje, Ede (‘We zijn gewoon te klein. Onze maatschappij houdt niet meer van klein’). Re-Bookstore, Den Bosch (‘De verkoop ging best goed, maar je hebt te maken met personeelskosten, en de vierkantemeterprijs is niet op te brengen’). Boekhandel Kleine Stern, Burgh-Haamstede (‘Ze vertelt dat ze de winkel heel graag had overgedaan zoals-ie is. Ze heeft lang gezocht naar kandidaten, maar heeft ze niet kunnen vinden’). The Read Shop, Boekel (‘De eigenaren hebben op alle mogelijke manieren tevergeefs naar een opvolger gezocht’). Boekhandel Van Aken, Terneuzen (‘De derde generatie van Aken neemt afscheid van het boekenvak’). De Kamer van Kramer, Neede (‘Met de crisis is de ellende begonnen. Sindsdien is het alleen maar over krimpen, bezuinigen en efficiëntie gegaan’). Boekhandel Bosch, Epe (‘Het pand is in handen van een belegger gekomen’). Taschen, Amsterdam (‘We willen verbinding maken met de lokale bevolking, een kwalitatief netwerk opbouwen en een ambassadeur zijn voor ons merk. In de P.C. Hooftstraat zagen we vooral toeristen en mensen die geïnteresseerd zijn in mode’). Libris Vingerling Boek & Kantoor, Naaldwijk, ’s-Gravenzande en Wateringen (‘Curator Christiaan Mensink van GMW Advocaten onderzocht nog de mogelijkheden voor een doorstart, maar dat is niet gelukt’). Bruna Nieuwe Emmasingel, Eindhoven (‘De winkel rendeert niet meer’). The Read Shop Oudegracht, Utrecht (‘Door de veranderende markt en tegenvallende omzet lukt het de eigenaren niet de winkel nog veel langer open te houden. De zaak heeft nog even te koop gestaan, maar daar kwam geen bod op’). Boekhandel Feijn, Alkmaar (‘De winkel liep goed, het was alleen lastig om een opvolger te vinden. Er waren kandidaten, maar die kregen de financiering niet rond’). Boekhandel H.M. Coelers, Rotterdam (‘Pogingen om de winkel in Schiebroek draaiende te houden zijn gestrand, mede door het ontbreken van het vertrouwen in een rooskleurige toekomst voor de boekhandels’). Bruna De Heurne, Enschede (‘De nieuwe bestemming van het pand is niet duidelijk’). Bij Ponne, Drunen (‘De reden voor de sluiting is de combinatie van tegenvallende omzet en te hoge kosten’). Boek & Leeswinkel Het Witte Huys, Rhoon (‘De winkel sluit omdat het huurcontract afloopt en de boekenomzet door de toenemende digitalisering terugloopt’). De Literaire Boekhandel, Utrecht (‘All4running gaat er een winkel openen. In september starten de verbouwingen die meerdere maanden in beslag gaan nemen. Begin volgend jaar moet de zaak opengaan. All4running heeft drie winkels in Nederland en is vooral online groot. De winkels zijn vooral bedoeld om klanten van advies te voorzien. “De winkels en de webshop versterken zo elkaar”, vertelt Kristof van Malderen. De specialiteit in de winkel is de zogenoemde shoe advisor. “Met een hardloopbaan met daarop duizenden sensoren meten we de unieke voetafwikkeling tijdens het lopen.” Op basis van deze informatie krijgen de klanten een advies voor een type schoen die ze kunnen proberen in de winkel of online kunnen kopen’).  

Maar het vergankelijke kent geen keer
Dan in de opstanding der herinneringen;
Gistren is even ver als deze dingen:
In het verleden is de tijd niet meer.  

Toch zullen bij het sluiten van den kring,
Waarin ons dreef des levens streng beschikken,
Die als de lucht onhoudbare oogenblikken
Onze eenige eer zijn en rechtvaardiging.  

En zullen we, in de wervling van den tijd
En de vervoeringen, die niet beklijven,
Indachtig aan onze oude dagen blijven
Met onvergankelijke aanhanklijkheid.  

Tot aan het zwichten en het laatst getij,
Wanneer de wereld één wordt met het duistren,
En wij de niet te hooren woorden fluistren:  

Voorbij, voorbij, o en voorgoed voorbij.