De Griffel- en Penseeljury’s trokken afgelopen dagen door het land om kinderboekenauteurs en -illustratoren op hun uitgeverij of online te verrassen met deze prestigieuze kinderboekenprijzen.

De Griffeljury heeft elf kinderboeken bekroond met een Zilveren Griffel, de prijs voor de best geschreven kinderboeken van het afgelopen jaar. De Penseeljury reikte acht Zilveren Penselen uit, de prijs voor de best geïllustreerde kinderboeken van het afgelopen jaar. In totaal werden door beide jury’s ook 27 Vlag en Wimpels, eervolle vermeldingen, toegekend.

De oorspronkelijk Nederlandstalige winnaars van een Zilveren Griffel of Penseel zijn automatisch genomineerd voor de Gouden Griffel dan wel het Gouden Penseel, die op 5 oktober bij de start van de Kinderboekenweek bekendgemaakt worden.

De Gouden Griffel is de populairste boekenprijs in Nederland en de belangrijkste prijs voor Nederlandse jeugdliteratuur. Het Gouden Penseel is de belangrijkste prijs voor kinderboekillustratoren.

Zilveren Griffels

Tot zes jaar
Er lag een trommeltje in het gras, Edward van de Vendel (Querido)
Maar eerst ving ik een monster, Tjibbe Veldkamp (Lemniscaat)

Zes tot negen jaar
Beste broers, Jowi Schmitz (Hoogland & Van Klaveren)
Die kleine is Don, de lange is Sjon, Catharina Valckx (Querido)

Negen tot twaalf jaar
Gozert, Pieter Koolwijk (Lemniscaat)
Ons kasteel aan zee, Lucy Strange (Gottmer)

Twaalf tot vijftien jaar
Twee fonkelrode sterren in de blinkend witte sneeuw, Davide Morosinotto (Baeckens Books)
Hele verhalen voor een halve soldaat, Benny Lindelauf (Querido)

Informatief
Gloei, Edward van de Vendel (Querido)
Wonderbos, Jan Paul Schutten (Lannoo)

Poëzie
De gemene moord op Muggemietje, Ted van Lieshout (Leopold)

De Griffeljury 2021 bestaat uit: Ed Tan (voorzitter), Eline Rottier, Thomas Hardie, Daniël Albering, Jörgen Apperloo, Joan Windzak en Kim Blackburn.

'In een wereld die noodgedwongen op slot zit, kan de kracht van verbeelding niet genoeg geprezen worden. De Griffeljury las verhalen die de fantasie bedienen, ver weg van de beklemmende realiteit van besmetting en thuisonderwijs. Ze genoot van de beeldrijke taal die uit begaafde auteurspennen vloeide, in fictie én non-fictie. De jury heeft kinderboeken willen bekronen die niet alleen goed geschreven en stilistisch verfijnd zijn, maar ook eigenzinnig en prikkelend. Geen verhalen die slechts verstrooiing of kennis bieden, maar die tonen waartoe verbeelding ook buiten een boek in staat is. De jury onderstreept daarnaast het belang van representatie, diversiteit en inclusiviteit.' – Juryrapport

Per categorie kunnen er door de Griffeljury twee boeken met een Zilveren Griffel worden bekroond. Eén van de oorspronkelijk Nederlandstalig Zilveren Griffels kan vervolgens door de Griffeljury bekroond worden met de Gouden Griffel. Afgelopen jaar werd Uit elkaar van Bette Westera met illustraties van Sylvia Weve (Uitgeverij Gottmer) bekroond met de Gouden Griffel.

Zilveren Penselen

Informatief
Alles wat was, Marijke Klompmaker (Kluitman)
Verborgen wereld, Ben Rothery (Van Goor)

Geïllustreerde jeugdboeken
Hele verhalen voor een halve soldaat, Ludwig Volbeda (Querido)
Gloei, Floor de Goede (Querido)

Geïllustreerde kinderboeken
Noorse sagen – Voorbij de regenboogbrug, Jeffrey Alan Love (Lemniscaat)
Mensen met koffers, Annemarie van Haeringen (Hoogland & Van Klaveren)

Prentenboeken
Marta & ik, It’s raining elephants (Boycott)
Vuilnisvarkens Job & Bob, Noëlle Smit (Gottmer)

De Penseeljury 2021, bestaat uit: Peggy Brandon (voorzitter), Kirsten König, Joke Linders, Peter van Rossum en Ilona van Tuinen.

'De Penseeljury van 2021 verheugde zich in paginavullende overrompelende tekeningen en goed getroffen kleinere illustraties, in ijle, zachte, stoere, forse en gedetailleerde tekeningen en grote suggestieve lijnen. We zagen tekenplezier, vakmanschap, stijl, vernieuwing, een eigen visie, materiaalgebruik, vlakverdeling, typografie, verbeeldingskracht, expressie, ontroering, lijnvoering, kleurgebruik. De boeken blonken uit in beelden, illustraties en tekeningen die met of zonder tekst iets kunnen betekenen voor kinderen (en volwassenen), doordat ze een verhaal vertellen, informatie overbrengen, inspireren tot nadenken, doen, voelen, ontwikkelen en inbeelden.' – Juryrapport

Eén van de oorspronkelijk Nederlandstalig bekroonde Zilveren Penselen kan het Gouden Penseel winnen. Hup Herman! van auteur en illustrator Yvonne Jagtenberg (Uitgeverij Gottmer) won afgelopen jaar het Gouden Penseel.

Vlag en Wimpels

Een Vlag en Wimpel is een eervolle vermelding voor Nederlandstalige kinderboeken. De Griffel- en Penseeljury's kunnen in aanvulling op de Zilveren Penselen en Griffel in elke categorie Vlag en Wimpels toekennen, tot een maximum van vijf bekroningen per categorie. Dit jaar zijn er maar liefst 27 Vlag en Wimpels toegekend (elf bij de Penselen en zestien bij de Griffels), deze zijn te vinden in het juryrapport onderaan dit artikel.

50 jaar Griffels

Vanaf 6 oktober zijn de originele prenten van de winnaars van de Zilveren Penselen én het Gouden Penseel te zien in het Literatuurmuseum/Kinderboekenmuseum in Den Haag. Dit museum is de afgelopen decennia uitgegroeid tot hét nationale instituut waar het werk van Nederlandse illustratoren beheerd en gepresenteerd wordt en is dan ook de logische locatie voor deze tentoonstelling.

In 2021 bestaan de Griffels 50 jaar. De CPNB viert dat in het Literatuurmuseum/Kinderboekenmuseum. Samen ontwikkelen zij voor het 50 jaar jubileum een interactieve installatie. Passend bij het thema van de Kinderboekenweek 'Worden wat je wil' ontdekken kinderen in deze installatie op speelse wijze hoe ze de schrijver kunnen worden van een Griffel-winnend boek.

Lees hier het juryrapport