The Matrix, maar dan anders

Een korte samenvatting van Het konijn, zelfs al van het begin van het verhaal, is vrijwel onmogelijk. Daarvoor is het te ingewikkeld. Dit is een boek dat zich niet na één keer lezen gewonnen geeft en al tijdens het lezen eist dat je regelmatig terugbladert om een lijn in het vertelde te vinden. Zelfs de wereld waarin het zich afspeelt is niet zomaar te omschrijven, hoewel dat in eerste instantie wel zo lijkt. Het konijn is – op het oog – gesitueerd in een wereld waar het water iedereen tot de lippen staat.  Het is zo hoog gestegen dat de hoofdstad is losgemaakt van de rest van Nederland, op een vlot is geplaatst en inmiddels de wereldzee bevaart.

Maar zo simpel is het niet, want er is ook iets The Matrix-achtigs aan de hand: de wereld (b)lijkt een replica te zijn. Het kwaad lijkt sprekend op de hond die ontsnapte in The Hound of the Baskervilles (hoewel Cujo van Stephen King ook een prima kandidaat is), terwijl de commandant van de Aarde het neefje van Iorek Byrnison uit Het gouden kompas zou kunnen zijn. En dan is er nog het konijn zelf: een achttiende-eeuwse seriemoordenaar die al reïncarnerend uiteindelijk in het nu, in een jonge vrouw, terecht is gekomen.

Het is duidelijk dat het hier om een sciencefictionverhaal gaat, met kenmerken van horror. Of andersom. Minder duidelijk is wie wat waarom doet (of van plan is te doen). In een interview bij Nooit meer slapen vertelt Sasha Jovanich dat hij van plan is om in iedere kunstvorm één werk te maken, onder meer omdat hij van mening is dat kunst kunstmatig is opgedeeld in vakjes terwijl het eigenlijk maar één ding is:

‘Het lijkt alsof opera anders is dan schilderen, maar het is niet zo [...] het is precies hetzelfde proces, je krijgt een idee en je gaat het realiseren of je nou twintig man nodig hebt of je doet het alleen, het is precies hetzelfde [...] voor mij is kunst de enige zinvolle activiteit van de mensheid, dat is onze oorspronkelijke staat van wezen...’

Behalve dat timmermensen, boeren, loodgieters, automonteurs en vele andere vaklieden zich over het laatste deel van deze quote zullen verbazen, vergeet Jovanovich te benadrukken dat (naast inspiratie en creativiteit) techniek, vaardigheid en zweetdruppels minsten zo belangrijk zijn bij het creëren van kunst. Het maken van een graphic novel veronderstelt niet alleen dat je geweldig kunt tekenen, maar ook dat je een verhaal goed kunt vertellen. Dat laatste is lang zo makkelijk niet als het lijkt. Zo is Het konijn betoverend mooi getekend. De variatie aan beelden is overdonderend, maar het bevat teveel ideeën en daardoor teveel plots en plotjes. Er zijn zoveel verhaallijnen dat je niet alleen bij de eerste lezing verdwaalt, maar ook bij de tweede of derde keer.

In het eerder genoemde interview vertelt Jovanovich tevens dat hij bezig was aan dit verhaal toen The Matrix uitkwam.  Hij besloot te stoppen, omdat hij meende precies hetzelfde verhaal te vertellen. Zijn broer haalde hem echter over om Het konijn weer op te pakken en uit te werken, omdat het volgens hem toch totaal anders is. Zijn broer had (en heeft) gelijk: Het konijn is niet te vergelijken met The Matrix.

Verwacht te verdwalen in de beelden, onderga het geweld, de horror, de duisternis, de kleuren en de ongebreidelde verbeelding van de maker, maar zoek geen stevig, duidelijk verhaal met een herkenbare plot. Wie dat laatste zoekt, zal teleurgesteld raken.