Waanzinnig en actueler dan ooit!

Laat ik beginnen met een bekentenis: in de loop der jaren heb ik wel brieven, essays en dagboeken van George Orwell gelezen, maar geen roman. In de jaren 80 heb ik 1984 niet gelezen en ook niet bij de verkiezing van Donald Trump tot president van de VS, toen zijn roman 1984 omhoog schoot in de bestsellerlijsten. Dit laatste geeft aan dat de roman 1984 nog steeds relevant is.
Op 21 januari 2021was het 70 jaar (!) geleden dat George Orwell overleed, maar veel van wat hij schreef is nog steeds zeer goed leesbaar. Ik kan het van harte aanraden om wat te grasduinen in de essays van George Orwell. Ze zijn niet alleen goed leesbaar, maar ook vaak nog actueel. Dit geldt zeker voor 1984.

In 1984 wordt een totalitaire staat beschreven die onze bewegingen volgt, ons controleert en ons hersenspoelt en het individu wordt gemarginaliseerd. De hoofdpersoon in het boek is Winston Smith. Hij woont in Londen, in de staat Oceanië. Winston werkt daar op het ministerie van Waarheid, waar de verleden wordt herschreven. Het staatsapparaat ziet er op toe dat de werkelijkheid iedere keer weer wordt herschreven zodat deze beter past bij het verhaal dat het staatsapparaat wil vertellen. Personages die hier niet inpassen verdwijnen uit de geschiedenis alsof ze nooit bestaan hebben, gebeurtenissen worden gewist alsof ze nooit zijn gebeurd.

Het boek zit vol prachtige vondsten zoals Big Brother (niet het televisie programma). Big Brother staat aan het hoofd van Oceanië., maar niemand krijgt hem ooit te zien, maar hij is wel overal aanwezig. Newspeak is een taal die wordt ontwikkeld door de staat om de vrijheid van gedachten en concepten die een bedreiging vormen voor de staat te beperken.

1984 is voor het eerst gepubliceerd in 1949, maar is nog steeds akelig actueel. Hierbij kunnen we denken aan wat er in China gebeurd, maar ook in onze eigen wereld, waar steeds meer camera’s (met gezichtsherkenning) in de openbare ruimte staan, iedereen een mobiele telefoon op zak heeft en zo gevolgd kan worden. Maar ook de toenemende macht van bedrijven als Facebook, Google, Amazon en Microsoft, die steeds meer data van ons verzamelen en deze gebruiken om ons te beïnvloeden. Tegenwoordig heeft iedereen zijn eigen bubbel met zijn eigen waarheid en eigen taal. Dit maakt dat ik mij afvraag hoe George Orwell onze tijd zou beschrijven,

Dit is een waanzinnig boek, met prachtige vondsten en nog steeds actueel! Wacht niet zo lang met lezen van dit boek als ik heb gedaan. Lezen! Nu!