Het vijfde wiel aan de wagen

Wat doet een jonge vrouw onderweg naar haar verleden met een ijsblok zo groot als de inhoud van een prullenbak op de achterbank? In Het smelt van Lize Spit vormt Eva Burgers voor de lezer vanaf moment van vertrek een raadsel. Terwijl ze de uren aftelt tot de aanvang van het feest van een oude jeugdvriend verzinkt zij in herinneringen aan hun gedeelde kinderjaren, samen met nog een vriend. Eva, Pim en Laurens. De “Drie Musketiers”, op elkaar aangewezen op school, aangezien alleen zij drie van dezelfde leeftijd waren. Hun avontuurlijke jeugd in het kleine ons-kent- ons dorp vol boerderijen in bedrijf had makkelijk gemodelleerd kunnen zijn naar de idyllische boeken van Astrid Lindgren. Bedrieglijke schijn, want Eva komt niet uit een warm nest, zoals blijkt uit een reeks voorvallen die pijnlijk de (geestelijke) verwaarlozing binnen een disfunctioneel gezin met alcoholistische ouders aantonen. Bij haar zus Tesje leidt dat tot meelijwekkende dwangneuroses, maar Eva vindt haar weg via haar musketiers. Ze is ‘een van de jongens’ en is voortdurend met hen de hort op. Totdat de oudere broer van Pim sterft en de drie pubers onvermijdelijk van elkaar vervreemden, door hun gevoelens, maar belangrijker nog: opspelende hormonen. Terwijl de vriendschap verkilt doet Eva haar uiterste best niet uitgesloten te worden. Al haar eigen grenzen overschrijdend is ze toch niet in staat te voorkomen dat zij, zoals ze zelf oordeelt, niet het bekende vijfde maar zelfs het onverhoopte reservewiel aan de wagen wordt. En dan komt het lang in de lucht hangende moment waarop het spel finaal uit de hand loopt. Gebeurtenissen die zoveel jaar later aanleiding én oplossing vormen van het raadsel anno Nu. De droge, tragikomische schrijfstijl vol rake beschouwingen trekt in combinatie met tactisch opgeworpen hints de lezer zo onherroepelijk dit mysterieuze en tegelijkertijd ontnuchterende verhaal in, dat het nauwelijks te geloven is dat het hier een debuutroman betreft.