Een verrassend 'ouderwetse' en analoge wereldoorlog

Spookvloot, "een thriller over de volgende wereldoorlog". Aangezien nucleaire staten hopelijk wel beseffen dat een druk op de rode knop voor niemand bevorderlijk is, verwachten auteurs P.W. Singer en August Cole eventueel een verrassend ‘ouderwetse’ en met name analoge Derde Wereldoorlog.

Dat krijg je als al je hightech verdedigingsmiddelen voorzien zijn van goedkope computerchips uit China. Een druk op de knop, een onvermoede werking wordt geactiveerd en voor je het weet keert je eigen wapen zich tegen je. In het 2026 van Singer & Cole verklaart het Directoraat, oftewel het voormalige China, de oorlog aan de Verenigde Staten. De voorsprong die het Directoraat blijkt te hebben op het Westen is onvoorstelbaar. Een paar uitgekookte hacks en de vernietiging van cruciale satellieten leggen het Westen nagenoeg lam. Voor zover er nog internet is kan er geen veilig gebruik meer van worden gemaakt: alles wordt gezien en beheerd door het Directoraat.

Vanzelfsprekend weigeren de VS zich als verslagen te beschouwen. En gelukkig is er nog de zogeheten ‘Spookvloot’. Afgedankte schepen die niet konden voldoen aan de woekerende technologische eisen van de afgelopen decennia en daarom nu een eind van de kust liggen te roesten. Zo komt het dat de pasbenoemde kapitein Jamie Simmons en zijn vader en oud-marinier Mike Simmons – beetje lastig, die achternamencultuur waarbij het steeds raden is of het junior of senior betreft – uitvaren op de hopeloos disfunctionele MS Zumwalt. En trekken straaljagers uit de jaren zeventig van de vorige eeuw die niet computergestuurd zijn ten strijde.

Zoals Jamie en Mike Simmons in hun toch al getroebleerde relatie merken, en zoals ook het handjevol andere hoofdpersonages in Spookvloot  ondervindt, draait in een oorlog alles om tactiek en niet zozeer om de middelen. Dat generaals en admiraals in opleiding tegenwoordig nog De kunst van het oorlogvoeren  van de Oosterse oorlogsstrateeg Sun Tzu (500 voor Christus!) als verplichte kost hebben is veelzeggend. Zijn beroemde uitspraken vormen de leidraad door Spookvloot. Hoe pas je je middelen toe en dan specifiek in deze Derde Wereldoorlog, hoe laat je oude en nieuwe apparatuur dan wel manschappen in vredesnaam functioneel met elkaar samenwerken? Elk element heeft zijn voor- en nadelen en het is de truc die op de juiste manier tegen elkaar uit te spelen.

Singer & Cole laten hun fantasie gaan waar het na 2015 mis zou kunnen lopen in onze toenemend technocratische wereld. Eventuele knelpunten komen op alle fronten aan bod. In strikte zin komt oorlogvoeren heel eenvoudig neer op "schakel je vijand uit"; het houdt veel plannen en wachten in, met sporadisch een hevige slag. Om hier de boel te verlevendigen hebben alle personages een grondig uitgewerkte achtergrond en dito motieven. De oorlog zelf raakt soms behoorlijk uit vizier. Het laatste derde deel daarentegen brengt denderende actie en het is een klein feestje om te hoppen van de ene cliffhanger naar de andere, die de heren auteurs lustig uit hun mouw schudden. Hier is geen ruimte meer voor politiek geneuzel of technische uitleg voor de leek. Verreweg het spannendst in deze thriller zijn wel de machteloze offline momenten, naast natuurlijk het omzeilen van de alomtegenwoordige technologie, bijvoorbeeld in de vorm van dodelijke en uiterst verraderlijke drones.

2026 is niet ver weg en niemand zit te wachten op een nieuwe wereldoorlog in welke hoedanigheid ook. Spookvloot  heeft een hoge aannemelijkheid die nog eens wordt vergroot door een reeks eindnoten waarin de bronnen worden vermeld waarop de auteurs zich qua technologie hebben gebaseerd. Met andere woorden: het is allemaal al mogelijk. Maar is dat zo schokkend? Op die Chinese computerchips misschien na, niet. We weten het eigenlijk allemaal wel. Nemen aan dat het zo’n vaart niet zal lopen, ondanks thrillers als Spookvloot. Qua impact en uitvoering verschilt deze toekomstthriller welbeschouwd niet veel van andere oorlogsthrillers. Vooral een aanrader voor de liefhebbers van auteurs als Tom Clancy en Clive Cussler.