Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×

Vraag 5 - Onderwerpen, thema’s en motieven

op 12 augustus 2021 door

Welk onderwerp vind jij het meest aansprekend?

Sommige onderwerpen liggen voor de hand in een roman, andere onderwerpen herken je soms pas als je met anderen in gesprek gaat over een boek. De termen onderwerp, thema en motief lopen vaak ook een beetje in elkaar over van daar dat ik een klein stukje theorie zocht en vond om hier bij te plaatsen.

Theorie

Onderwerp

De onderwerpen of het onderwerp van een verhaal kun je vaak in één woord aangeven, bijvoorbeeld liefde, vriendschap, reizen of oorlog [ook dit wordt vaak wel thema genoemd].

Thema
Als je nauwkeuriger wilt vertellen waar een verhaal over gaat en dus het thema van het boek wilt beschrijven, heb je meer woorden nodig. Vaak gebruik je hiervoor één zin. Deze ene zin is de kortste samenvatting die je van het boek kunt geven. Ook is dit vaak jouw beleving van het boek en die kan dus afwijken van het thema zoals dat door iemand anders geformuleerd wordt. 

Om het thema te bepalen moet je ontdekken op welke manier personages, gebeurtenissen en ruimtes met elkaar te maken hebben. Ook uit de afloop van een verhaal kun je soms afleiden wat het thema is. Terugkerende aspecten hebben vaak met het thema te maken. Zo’n terugkerend aspect in een verhaal heet een motief. Denk aan toeval, haat of schuld. Ook kan een motief een hele zin of een voorwerp zijn, zoals een glas of spiegel. Door motieven ontstaat er een patroon in het verhaal.

Zo bepaal je het thema van een boek:

  • Stel het onderwerp vast.
  • Bekijk de titel en het omslag.
  • Lees het motto (als dat er is).
  • Kijk welke aspecten van het onderwerp herhaald worden; zoek dus de motieven.
  • Lees nogmaals de afloop van het verhaal. 

Bron: Vaksite Nederlands


Motieven

Motieven zijn steeds terugkerende elementen in een verhaal. We onderscheiden drie soorten motieven:

  • Abstracte motieven (literair historische motieven)
    Het gaat hierbij over abstracte (ongrijpbare) begrippen als onmacht, liefde, toeval, eenzaamheid, oorlog.
  • Leidmotieven
    Het gaat hier over terugkerende tastbare zaken. Deze hebben een symbolische betekenis.
    Een dobbelsteen (toeval) kan bijvoorbeeld een leidmotief zijn.
  • Klassieke motieven
    Het gaat hier om verhaalelementen die we al in klassieke verhalen tegenkomen. Denk aan het oedipusmotief en assepoestermotief.

Bron: Cambiumned.nl 

 

adf152470ee3e4edf9256ebf6b095071.jpeg

 

Vraag 5a.

Welke onderwerpen (die kun je in 1 woord vangen) vind jij dat aan bod komen? Welk onderwerp heeft jou het meest geraakt en waarom?

 

Vraag 5b. 

Hoe beschrijf jij het hoofdthema in 1 zin?

 

Vraag 5c. 

Zijn er bijzondere motieven in het verhaal die je opvielen? Motieven zijn herhalingen die in de tekst voorkomen.  

 

Belangrijke mededelingniet schrikken van deze vraag (ik merkte bij een eerdere leesclub dat dit gebeurde). Een thema zoeken in een boek is een persoonlijke beleving van het verhaal. Het gaat er om wat jij er als lezer uitgehaald hebt.  
Het gaat niet om het beste antwoord en het gaat er ook niet om dat we precies op papier zetten wat Bernardine Evaristo bedoeld heeft met dit boek.

 



Reacties op: Vraag 5 - Onderwerpen, thema’s en motieven

Meer informatie

Gerelateerd

Over

Bernardine Evaristo

Bernardine Evaristo

Bernardine Evaristo (1959), woonachtig in Londen, is gelauwerd auteur van fictie...