Waarom vinden we een liedje dat al weken op nummer 1 staat in de hitlijsten leuker dan een liedje dat we voor het eerst horen? En hadden Mozart en Einstein een beter functioneren bewustzijn dan wij, of was het hun onbewuste dat hen tot genieën maakte?
We plaatsen het onbewuste op een voetstuk, zien het als de kroon op de evolutie en denken dat het ons onderscheidt van andere dieren: dat het ons verstandig en rationeel maakt, dat het ons verstandig en rationeel maakt., dat het de baas is in ons brein. Ons onbewuste daartegen zien we als ondergeschikt, als niet meer dan een hulpje van het bewustzijn.
Het slimme onderbewuste laat zien dat deze zienswijze onzinnig is en dat juist het onbewuste allesbepalend is. Ons onbewuste stuurt (met een verwerkingscapaciteit die ongeveer 200.000 keer zo groot is als die van het bewustzijn) ons gedrag, ons denken en onze gevoelens. Ap Dijksterhuis weet op verbluffend heldere wijze duidlijk te maken hoe menselijk gedrag werkt.