Je hebt altijd een keuze

De Poppenmaker van Krakau, het eerste boek van de Cubaans-Amerikaanse Joodse schrijfster R.M. Romero, gaat over Karolina, een levende pop, die in de mensenwereld terechtkomt bij een poppenmaker in Polen. Het is een man met een groot hart, een speciale gave en een zwaar verleden. Na de eerste schok van de ontmoeting sluiten de twee een hechte vriendschap. Karolina heeft een grote invloed op het leven van de eenzame en teruggetrokken poppenmaker en mede door haar bouwt hij een mooie vriendschap op met een Joodse muzikant en zijn dochter. Maar als de Duitse nazi’s Polen binnenvallen, wordt hun leven overhoop gehaald.  

Het eerste wat opvalt aan De Poppenmaker van Krakau is de prachtige opmaak van het boek. De prachtige versieringen en illustraties op sommige pagina’s maken het boek meteen aantrekkelijk. Het hele verhaal wordt verteld vanuit de ogen van Karolina, de levende pop. Het boek begint met een flashback naar haar verhaal in het Land van de Poppen. Daarna begint het verhaal van Karolina in de mensenwereld. En deze twee verschillende verhalen wisselen elkaar constant af.  

De flashbacks naar Karolina’s oude leven zijn mooi verweven in het verhaal van haar leven in de mensenwereld en deze versterken de opbouw van het boek. De flashbacks geven meer inzicht in wat er gebeurt in het ‘nu’ en zorgen voor meer diepte in het verhaal.  

Maar een minpunt van de flashbacks is dat ze vrij kinderlijk verteld zijn. Het verhaal van Karolina in het Land van de Poppen begint zoals een sprookje, maar het is neergeschreven alsof het voor kinderen is. Dat is erg jammer en onnodig – Karolina’s verhaal was sterker geweest als het volwassener verteld zou zijn. Het sprookjeselement zit hem in de inhoud en hoeft niet in het eenvoudige schrijven doorgetrokken worden.  

Doordat De Poppenmaker van Krakau zo kinderachtig begint, moet je wel even verder lezen voor je in het verhaal gezogen wordt. Gelukkig blijft het niet kinderlijk en gaat het niveau van de schrijfstijl van Romero wel omhoog. Dat zorgt ervoor dat je na het moeilijke begin wel het verhaal induikt dat uiteindelijk heel heftig is.  

Romero, die Duits en Pools studeert en zelf ook graag sprookjes leest, slaagt er in om een heel pakkend en moeilijk verhaal over de Tweede Wereldoorlog heel mooi te brengen zonder het te zwaar te maken. Ondanks het thema verweeft Romero een soort lichtheid in het verhaal zonder te verzwakken wat er gebeurd is in dit donkere deel van onze geschiedenis. En door deze manier van vertellen wordt het verhaal krachtiger in zijn kwetsbaarheid.  

Voor een debuut is De Poppenmaker van Krakau zeker geen slecht boek. Het is nog te merken dat Romero nog niet heel erg ervaren is en dat valt vooral op door de zoektocht in haar schrijfstijl tussen volwassen en kinderlijk. Maar die zoektocht zorgt er ook voor dat ze net iets mooi creëert door de twee te willen combineren en dat geeft ook een kracht aan het verhaal.  

Aan het einde van haar boek schrijft Romero dat ze vooral wil meegeven dat je in het leven altijd een keuze hebt en dat ze wil dat je kiest voor vriendelijkheid. En die boodschap geeft het verhaal de lezer ook mee.  

Met De Poppenmaker van Krakau vertelt Romero een gekende, zware geschiedenis op een nieuwe originele en krachtige manier. Ook legt ze met dit boek aan jongeren uit hoe een onvatbaar deel uit onze geschiedenis heeft plaatsgevonden. Ze doet het je begrijpen, zonder dat ze het aanvaardbaar maakt. Het is onmogelijk om niet geraakt te worden door het verhaal en Romero brengt het met veel kracht. Ondanks de minpunten is dit boek toch een aanrader.