Verplichte leeskost, maar niet vanwege de schrijfstijl

Ik heb de gewoonte om wat non-fictieboeken te lezen over het land waarnaar ik op reis ga. Dit boek haalde ik uit de bibliotheek toen ik op het punt stond om naar Oekraïne af te reizen, maar kon het niet lezen voor vertrek. Ik heb het na thuiskomst gelezen en hoewel dat inmiddels ruim een jaar geleden is, wil ik het hier toch nog onder de aandacht brengen met een recensie.

Het boek is geschreven door pater Desbois, die nieuwsgierig werd naar wat er precies met zijn vader is gebeurd tijdens de oorlog. Zijn vader wilde er niet of nauwelijks over praten na de oorlog, dus pater Desbois is zelf op onderzoek uitgegaan. Wat begon als een persoonlijke zoektocht, groeide uit tot een groot onderzoeksproject naar de gebeurtenissen in Oost-Europese landen voorafgaand en tijdens de Tweede Wereld-oorlog. In het boek doet Desbois verslag van zijn ontdekkingen en probeert hij de gebeurtenissen in deze periode te schetsen door middel van getuigen en de overblijfselen die hij tegenkomt.

Zoals de titel al aangeeft gaat het over de holocaust. Waar in het Westen veel nadruk wordt gelegd op de gruwelen van Auschwitz, Buchenwald en soortgelijke kampen, focust dit boek meer op de gruwelijke moordpartijen in de dorpen en bossen buiten de kampen, met name in het oosten van Europa. Interessant feit: er zijn net zoveel mensen (Joden, zigeuners en andere "untermenschen") omgekomen door kogels als in de gaskamers, alleen horen we er minder over.

Het is geen leuk boek, dus wees gewaarschuwd. Ik word nog steeds onpasselijk als ik wapens uit deze periode zie in een museum en heb moeite met bezoeken van locaties die worden genoemd in het boek of waar soortgelijke dingen zijn gebeurd. Het legt de zwartste en meest slechte kant van de mens bloot en vaak lijkt het onmogelijk wat er is beschreven.En juist daarom moet het gelezen worden. Het laat zien wat we elkaar aan kunnen doen en hoever mensen kunnen gaan uit oogpunt van een ideologie, hoe gevaarlijk propaganda en het zwart maken van één bevolkingsgroep is.

Helaas merk je wel tijdens het lezen dat pater Desbois geen schrijver van beroep is. Het verhaal springt wat heen en weer en af en toe heb ik me echt geërgerd aan de manier van schrijven. Ik neem het de man niet kwalijk en ben ergens ook wel blij, als het ook nog eens goed geschreven was, dan had ik het boek niet uit kunnen lezen.