Een hypnotiserende leeservaring

“Oorlog en oorlog” van de Hongaarse schrijver Laszlo Krasznahorkai dateert van 1999, maar is pas in 2022 in het Nederlands vertaald. Eerder verschenen al wel “Satanstango”, “De melancholie van het verzet” en “Baron Wenckheim keert terug”. Krasznahorkai ontving in 2015 voor zijn oeuvre de Man Booker International Prize.

In “Oorlog en oorlog” worden op ingenieuze wijze twee verhalen verweven. Het eerste verhaal vertelt over de queeste van de excentrieke hoofdpersoon György Korin om een door hem gevonden, raadselachtig manuscript voor de eeuwigheid te bewaren. Korin gaat daarvoor naar New York, “het midden van de wereld”. Maar reis en verblijf in New York verlopen niet zonder problemen. Korin ontmoet onderweg verschillende mensen, met goede en minder goede intenties, die hij echter stuk voor stuk met zijn verhaal ontwapent en die hem – soms tegen wil en dank - helpen om zijn doel te bereiken.

Het tweede verhaal, de inhoud van het manuscript, leert de lezer leert alleen indirect kennen via de verhalen die Korin daarover vertelt. Het manuscript beschrijft een zoektocht van “vier schitterende, pure, engelachtige mannen” op wisselende tijden en plekken in de geschiedenis. Langzaam wordt duidelijk dat de zoektocht zich op grote vraagstukken richt.

In deze razend knappe vertelling zorgt Krasznahorkai voor opbouw van spanning door in een veelheid van woorden en herhalingen steeds brokjes informatie te verstoppen. De lezer dringt daardoor steeds een beetje verder in de gedachten van Korin en in het manuscript door.

Het boek onderscheidt zich echter vooral door de schrijfstijl. De zinnen van soms meerdere bladzijden en wisselende perspectieven zijn in het begin even wennen. Maar dan werken ritme en cadans bijna hypnotiserend.

Dit boek vraagt om slow reading, maar dan is er in iedere zin en in ieder woord ook betekenis te ontdekken.