De exotische perceptie van India, terecht of onterecht?

Tolerantie in de samenleving is heden ten dage steeds moeilijker te vinden. Meer dan eens blijkt bij actuele sociale kwesties dat een oplossing maar moeilijk van de grond komt door een stellige inname van een van beide kanten. Is dit een typisch westerse ontwikkeling of kan er ergens anders beter de draai gevonden worden?  

In de 18e eeuw was men ook, hoewel uiteraard in andere vorm, op zoek naar tolerantie. In een tijd waarbij godsdienst nog hoog in het vaandel stond, ging P.A.S. van Limburg Brouwer in zijn boek Akbar fictief de grenzen over naar India om te zoeken naar een wereld waar er verzoening en eenheid bestaat. In die tijd was er een mystiek en bijna magisch beeld van India. Het was het land van de rijke koningen, de slangen en de man met zijn vele vrouwen. Er is alleen één probleem. De schrijvers in die tijd zijn zelf nooit in India geweest.  

Bijna twee eeuwen later krijgt schrijver Casper Luckerhof Akbar in handen. Bepakt met een rugzak met flink wat boeken reist hij wel af naar het India van nu om daar zijn boek Een eenzame bruggenbouwer te schrijven. Komt het overeen met de oriëntalistische wereld zoals beschreven in Akbar? Is de geschetste tolerantie zoals die volgens Van Limburg Brouwer zou bestaan ook echt in India te vinden? Wat volgt is een fascinerende tocht door het noordoosten van India. Er is een aangename afwisseling van een reisverslag in het land en de beschrijving van India in de tijdsgeest van de 18e eeuw.  

De eerlijkheid en openhartigheid die de schrijver toont maakt het boek tot een aantrekkelijk geheel. Persoonlijk voelt het als een opluchting dat erkend wordt dat het niet altijd pracht en praal is wanneer je rondreist. Veel reizigers zullen zich herkennen in de ongemakkelijke situaties waarin Luckerhof zich af en toe noodzakelijk bevindt.  

Naast deze eigen belevenissen diept Luckerhof de verschillende denkwijzen over het verre oosten verder uit. Zo komt het wereldbeeld van een blinde Indiase schrijver aan bod, maar ook de historische oorsprong van de belangstelling voor het warme land. De compactheid van deze stukjes tekst zorgen ervoor dat het niet langdradig wordt.  

De opbouw van het boek zorgt ervoor dat zelfs de minst grote fan van geschiedenis en filosofie belangstelling heeft. De combinatie van hedendaagse gebeurtenissen met historie houd je bij de les. Het blijkt dat de perceptie van een land soms ver verwijderd kan zijn van de realiteit. Het boek stelt dan ook ter discussie of de tolerantie zoals beschreven in de 18e eeuw daadwerkelijk meer in India aanwezig is dan in onze westerse landen.  

Een eenzame bruggenbouwer enthousiasmeert maar geeft tegelijkertijd een reëel beeld. Een eerlijk boek als dit is daarom een uitstekend middel ter voorbereiding van een eventuele reis naar India, of om simpelweg even weg te dromen van het koude en regenachtige weer hier in Nederland.