Spannende confrontatie tussen grootmachten

In Opperbevel  laat Mark Greaney Amerika en Rusland met elkaar wedijveren om technologische suprematie. Hij pleziert daarmee in eerste instantie de fans van de in 2013 overleden Tom Clancy, wiens Jack Ryan-reeks hij voortzet. Een Russische president tart het westen en speciaal de Amerikaanse president Ryan met gewaagde acties om verloren terrein terug te winnen en zijn zwakke positie in eigen gelederen te maskeren. Hij gaat daarbij over lijken, niet in het minst ook van zijn landgenoten. Sluw vindt hij de gaten in zowel het eigen stelsel als dat van de tegenstanders uit het westen. Het veilig stellen van het eigen vermogen heeft prioriteit. Diverse verwikkelingen raken elkaar.

Het gaat er hard aan toe, maar de auteur heeft geen serie geschakelde moordpartijen nodig om de aandacht gevangen te houden. Hij geeft zijn personages een grote mate van vindingrijkheid mee. Dat spel van intelligente machtshebbers, hun vermogen om vanuit kansloze posities een triomf te creëren, boeit. Een technothriller van hoog niveau, waarin zet en tegenzet over elkaar buitelen. Inzicht en doorzicht vergen het uiterste aan denkvermogen in een kring rond wereldleiders. Het opzoeken van de grens tussen gok en blinde gok krijgt de tijd niet. Jij of ik, het is een kwestie van fracties van seconden. Het is prikkelend dat de twee grootste moordenaars uit Nederland komen. Die lusten er wel pap van.

Een zoon van de Amerikaanse president die achter het IJzeren Gordijn infiltreert, dat is nu ook niet bepaald een alledaags gebeuren. Zo zit het epos vol met trouvailles. Het actuele thema van Europese gemakzucht bij defensie uitgaven krijgt een waarachtige invulling. De houding van ‘Het zal zo’n vaart niet lopen’ is de achillespees van de westerse veiligheid. De Russische kunst om daarvan profijt te trekken is op zich bewonderenswaardig. Het mondiale machtsspel met al z’n intriges is breed uitgesponnen zonder een moment in de verveling te schieten.

In de plot wordt de lezer overgoten met details over een veelheid aan wapens en geavanceerde technieken, waardoor het gevaar ontstaat dat de daarin minder geïnteresseerde leek gaat worstelen met de inhoud. Die kan geïrriteerd raken door zoveel ballistische details. Door het feit dat ingewikkelde oplossingen in een paar zinnen zijn vervat en de wapens die er aan te pas komen bladzijden vullen. Tot dat moment is er waarschijnlijk sprake van universeel genieten van een pakkende verhaallijn. Fantasie die de waarheid bij de keel pakt en machtswellust met de eraan gekoppelde spitsvondigheid inzichtelijker maakt.

Greaney gunt een kijk in de keukens van de machtscentra. Het kan allemaal zo maar realiteit worden. Onderhoudend en tegelijk leerzaam. Vlot geschreven, mooie typeringen met een aansprekende verhaallijn.