Lezersrecensie
Spannend en meeslepend geschreven verhaal over een belangrijk figuur uit de geschiedenis
Luc Panhuysen heeft met het boek 'De Burgerbaron' wederom een belangrijk persoon uit een boeiend ver verleden tot leven gewekt. Panhuysen weet op wervelende wijze de figuur Joan Derk van der Capellen tot den Pol te portretteren.
Het boek neemt je bij aanvang direct mee naar het moment waarop Joan Derk op het hoogtepunt in zijn carrière wordt geëerd. Een waar feestmaal is opgetuigd ter ere van de verdiensten van Joan Derk voor de patriottenbeweging. Het boek laat vervolgens zien hoe Joan Derk tot dit punt is gekomen.
Joan Derk groeit op in een adellijk gezin, maar zijn vader moet niets van hem hebben. Na een soort soul searching avant la lettre zet Joan Derk zijn zinnen op een plekje bij het ridderschap in de Staten van Overijssel. Na lang ploeteren en gebruikmakend van zijn connecties bij de erfstadhouder Willem V lukt het hem in de Staten te komen.
In de Staten van Overijssel ontpopt hij zich tot een ware luis in de pels van de zittende macht. Gebruikmakend van de publieke opinie en pers probeert hij zijn zin te krijgen of door te drukken en op te komen voor het volk. Het volk wordt in zijn ogen namelijk niet goed behandeld. De zittende macht is daar echter niet van gediend. Achterkamertjespolitiek, het elkaar toespelen van voordeeltjes, het publiekelijk aan de schandpaal nagelen van Joan Derk, het wegmoffelen van de ingebrachte pleidooien van Joan Derk uit de notulen. De zittende macht laat geen middel onbenut. Joan Derk laat zich echter niet van de wijs brengen. Hij geeft niet op. Hij zet zijn retorisch talent en gevoel voor publiciteit in om zich te verweren.
Dit alles speelt zich af tegen de achtergrond van een wereldtoneel vol spanningen. De Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd, waar Joan Derk zich tegenaan bemoeit, de dreiging van een nieuwe Engels-Nederlandse oorlog, de spanningen aan de oostzijde van Nederland vanwege de boze brieven van Frederik de Grote van Pruisen. Panhuysen schetst hiermee het leven van de 18e eeuwse Joan Derk tegen de achtergrond van grote en kleine ontwikkelingen in Nederland en de wereld en verbindt ze op knappe wijze met elkaar.
Het belangrijkste wapenfeit van Joan Derk, de anonieme publicatie van het pamflet Aan het Volk van Nederland, vormt uiteindelijk het startschot waardoor de patriottenbeweging op gang komt. Het is een aanklacht tegen de zittende macht en haar privileges. Het volk moet in actie komen. De patriottenbeweging is geboren. Overal in het land worden patriottistische vrijkorpsen opgericht. Joan Derk maakte het hoogtepunt van de patriottenbeweging uiteindelijk niet meer mee. Hij stierf op 42-jarige leeftijd.
Panhuysen beschrijft op meeslepende wijze de hoogte- en dieptepunten van Joan Derk. Je krijgt het gevoel alsof je een spannende roman leest. Op indrukwekkende wijze neemt Panhuysen je mee langs de moeizame weg die Joan Derk aflegt. Hij doet dat op een aanstekelijke en laagdrempelige manier. Het boek heeft wat dat betreft de eigenschappen van een echte page-turner.
Het boek neemt je bij aanvang direct mee naar het moment waarop Joan Derk op het hoogtepunt in zijn carrière wordt geëerd. Een waar feestmaal is opgetuigd ter ere van de verdiensten van Joan Derk voor de patriottenbeweging. Het boek laat vervolgens zien hoe Joan Derk tot dit punt is gekomen.
Joan Derk groeit op in een adellijk gezin, maar zijn vader moet niets van hem hebben. Na een soort soul searching avant la lettre zet Joan Derk zijn zinnen op een plekje bij het ridderschap in de Staten van Overijssel. Na lang ploeteren en gebruikmakend van zijn connecties bij de erfstadhouder Willem V lukt het hem in de Staten te komen.
In de Staten van Overijssel ontpopt hij zich tot een ware luis in de pels van de zittende macht. Gebruikmakend van de publieke opinie en pers probeert hij zijn zin te krijgen of door te drukken en op te komen voor het volk. Het volk wordt in zijn ogen namelijk niet goed behandeld. De zittende macht is daar echter niet van gediend. Achterkamertjespolitiek, het elkaar toespelen van voordeeltjes, het publiekelijk aan de schandpaal nagelen van Joan Derk, het wegmoffelen van de ingebrachte pleidooien van Joan Derk uit de notulen. De zittende macht laat geen middel onbenut. Joan Derk laat zich echter niet van de wijs brengen. Hij geeft niet op. Hij zet zijn retorisch talent en gevoel voor publiciteit in om zich te verweren.
Dit alles speelt zich af tegen de achtergrond van een wereldtoneel vol spanningen. De Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd, waar Joan Derk zich tegenaan bemoeit, de dreiging van een nieuwe Engels-Nederlandse oorlog, de spanningen aan de oostzijde van Nederland vanwege de boze brieven van Frederik de Grote van Pruisen. Panhuysen schetst hiermee het leven van de 18e eeuwse Joan Derk tegen de achtergrond van grote en kleine ontwikkelingen in Nederland en de wereld en verbindt ze op knappe wijze met elkaar.
Het belangrijkste wapenfeit van Joan Derk, de anonieme publicatie van het pamflet Aan het Volk van Nederland, vormt uiteindelijk het startschot waardoor de patriottenbeweging op gang komt. Het is een aanklacht tegen de zittende macht en haar privileges. Het volk moet in actie komen. De patriottenbeweging is geboren. Overal in het land worden patriottistische vrijkorpsen opgericht. Joan Derk maakte het hoogtepunt van de patriottenbeweging uiteindelijk niet meer mee. Hij stierf op 42-jarige leeftijd.
Panhuysen beschrijft op meeslepende wijze de hoogte- en dieptepunten van Joan Derk. Je krijgt het gevoel alsof je een spannende roman leest. Op indrukwekkende wijze neemt Panhuysen je mee langs de moeizame weg die Joan Derk aflegt. Hij doet dat op een aanstekelijke en laagdrempelige manier. Het boek heeft wat dat betreft de eigenschappen van een echte page-turner.
3
Reageer op deze recensie