Een adembenemende werveling

Uitgeverij Meulenhoff heeft een rijke traditie in het uitgeven van Latijns-Amerikaans werk. Sinds kort lanceert deze literaire uitgeverij een fonds onder de naam “Literatura Latina”. Grote gevestigde namen zoals Gabríel Garcia Márquez of Julio Cortázar staan in dat smaakvol uitgegeven fonds broederlijk naast minder bekende, maar zeer beloftevolle, jonge hedendaagse schrijvers. Mayra Montero is er daar eentje van. Montero werd geboren in Cuba, maar verhuisde door de revolutie als kind naar Puerto Rico. Momenteel werkt ze als correspondent in Centraal-Amerika en ze publiceerde inmiddels een achttal bejubelde romans. Een paar jaar geleden werd bij de Wereldbibliotheek Jij, de duisternis, vertaald, en nu ligt Bolero in de nacht in de winkel, een boek met één van de mooiste en meest sensuele covers van het jaar.

Hoewel de meeste boeken uit de reeks Literatura Latina romans zijn die niet in aanmerking komen voor een plaatsje op Crimezone, is Bolero in de nacht de spreekwoordelijke uitzondering. Het verhaal speelt zich af aan de vooravond van de Cubaanse revolutie, in de jaren ’50. De revolutie broeit onderhuids, meer zichtbaar zijn de snel opkomende casino’s waarvoor de maffia een ware oorlog voert. Het hoofdpersonage is een jonge journalist, een melkmuil, Joaquín Porrata. Hij woont nog thuis, met een oudere broer die zijn vaders oogappel is, een zus die in het verkeerde lichaam geboren werd en een hysterische moeder. Bij de krant brengt hij verslag uit over het Cubaanse nachtleven. De wereld van dansers, acteurs, aankomende en verdwijnende sterretjes mag dan wel bruisend zijn, Porrata’s ambities reiken verder. Op een dag ontsnapt een nijlpaard uit de dierentuin van Havana. Porrata wordt er naartoe gestuurd en wat weer een eentonige rotklus leek te worden, verandert in een smakelijke hap als de dierenverzorger zich laat ontvallen dat de ontsnapping van het nijlpaard te maken heeft met een (overigens waargebeurde) moord in het verre New York op maffiabaas Anastasia. Vol jeugdig enthousiasme en naïviteit stort Joaquín zich op die zaak om vrij abrupt te ontdekken dat een aantal gewelddadige kerels niet gediend zijn van zijn speurneuzerij, wat ze hem dan ook pijnlijk duidelijk maken.
Naast het wedervaren van Joaquín vertelt Montero het verhaal van Yolande. Yolande is de geliefde van Joaquín, ze is een eenarmige mulattin met een zoon die bijna de leeftijd van Joaquín heeft. Ze kon, met andere woorden, bijna zijn moeder zijn. Het verhaal van haar verminking, van haar zoektocht naar de ware liefde en de ontdekking van wat haar is aangedaan is bijzonder aangrijpend.

Net als bij een echte bolero wervelen de diverse, onvergetelijke personages in het boek onontkoombaar naar een zinderende finale. Montero stopt ontzettend veel in haar boek. Enerzijds is Bolero in de nacht een bildungsroman, je ziet Joaquín Porrata volwassen worden, daar zorgen zowel Yolande als enkele afgrijselijke gebeurtenissen voor. Daarnaast is het een stevig verhaal over de macht van de maffia, vol scherpe waarnemingen, prachtige dialogen en rake humor. Dat alles zet Montero neer tegen een realistische achtergrond van nog net niet zichtbare revolutie. Bolero in de nacht is één lange, adembenemende werveling, een schitterend boek, een absolute aanrader.