Meer dan 5,4 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Fasten your seatbelts

Jan Haas 15 oktober 2022
De waarschuwing door de uitgever: fasten your seatbelts aan het begin van dit boek, had in mijn ogen niet misstaan. De rit in de achtbaan begint vanaf bladzijde 1 om pas te stoppen op bladzijde 877.

Een solenoïde is een elektrische component in de vorm van een cilindrisch gewikkelde spoel, met een kleine doorsnede vergeleken met de lengte, in één laag gewikkeld, van dicht tegen elkaar gelegen wikkelingen, meestal van geïsoleerd koperdraad. (bron Wikipedia)
Hierdoor ontstaat een magnetisch krachtveld waarop gewichten kunnen blijven zweven.

De hoofdpersoon uit het boek heeft een huis gekocht met een solenoïde in de grond onder zijn bed en zo kan hij liggend blijven zweven. Leviteren.

En dat leviteren doet de lezer ook. Je hebt geen houvast meer. Alles wordt organisch en levend: van dromen en ziektes tot pijnlijke jeugtrauma’s in de tandartsstoel. Angsten, medicijnen, maar ook gebouwen en steden. En daarmee is ook de toon gezet; het is geen vrolijk boek, hoewel er hier en daar ook wel wat te lachen valt.
De hoofdpersoon is leraar Roemeens op een middelbare school en zoekt, met het klassenboek onder zijn arm, in de talloze gangen van de school, naar de klas die hij les moet geven. Hij doet willekeurig deuren open van lokalen, totdat hij zijn klas heeft gevonden.
Thuis dwaalt hij door zijn schipvormig huis met ontelbaar veel kamers. Op één of andere manier weet hij wel altijd zijn slaapkamer terug te vinden.

Het boek gaat grofweg over zijn jeugd (oa een tijd in een sanatorium), zijn dromen en zijn baan als leraar. Het boek begint met een verhaal over zijn navel en eindigt ook met een soort gelijk iets. In schitterend proza lichten hier en daar voorwerpen of elementen op die soms later in het boek, in andere verhalen, terug komen.
Zo zijn daar de Rubik’s kubus aan de hand waarvan ingegaan wordt op de vierde dimensie, een dimensie die wij niet waar kunnen nemen. Een portier die verwacht met een UFO te zullen worden ontvoerd. Een buurtbibliotheek met een eigenaardige bibliothecaris. Een leerling van school die geschenken uit de aarde krijgt. Reuzen.
Er is veel meer aanwezig, dan wij normaal gesproken kunnen waarnemen. We krijgen er een vermoeden van in dit boek. Bedreigend? Misschien. Kunnen we er aan ontsnappen? Misschien ligt de sleutel daarvoor in het verhaal over de ontsnapping uit de gevangenis.

Cartarescu is een hedendaagse Roemeense schrijver. Het boek speelt zich af in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw in Roemenië. Toch heeft Cartarescu de pen van de schrijvers van het begin van de twintigste eeuw. Veel komen ook voorbij in het boek: Kafka, Borges, Blecher en Thomas Mann. Bruno Schulz wordt niet door hem genoemd, maar had er naadloos ingepast. De invloeden van deze schrijvers op Cartarescu komen duidelijk naar voren in dit boek.

“Geniaal, groots, uitzinnig – een monumentale roman van een van de beste schrijvers van dit moment” roept de uitgever ons op de achterkant van het boek toe.
Word ik altijd een beetje argwanend van, maar ik ga er dit keer in mee:
"Sensationeel, het beste boek van deze eeuw tot nu toe." Zou ik bescheiden willen toevoegen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Jan Haas