Cynisch of harteloos?

"De helaasheid der dingen", met lof besproken in de rijke wereld van de literatuur en bekroond met verschillende literatuurprijzen, staat onvermijdelijk in zowat alle ‘must-read’-lijsten van ons Vlaamse continent. Een werk waarvan het bestaan de meerderheid van de Vlaamse bevolking niet is ontgaan — een oeuvre.
Met deze voorkennis ging ik naar de bib en zocht ik bij de ‘V’, waar ik al snel stootte op de groene kaft met de eenzame, goudkleurige plant in een bescheiden bloempot erop.

“De Verhulsten”, niet te verwarren met hun rijkere naamgenoten die bekend werden door hun pratende hond, maken deel uit van een armoedig huishouden, bestaande uit de auteur, een aantal zelden nuchtere nonkels en een al even alcoholverslaafde vader. We worden meegesleurd in een verhaal van verslaving, vader-zoonrelaties en standsverschil in het “pittoreske” Vlaamse dorpje Reetveerdegem. We maken kennis met de ellendige lagen van onze samenleving: de helaasheid der dingen.

De schrijnende inhoud in combinatie met de luchtige schrijfstijl kon ik in het begin wel appreciëren. Humoristische details bezorgden me dagen nadien nog binnenpretjes — in situaties waarin lachen totaal ongepast is volgens de ongeschreven regels. Ik las en lachte, slikte en leerde. Ik las de eerste hoofdstukken met oprecht plezier, maar helaas nam die positiviteit geen oneindigheid aan. Ik botste op grenzen, werd te veel geschokt om hier nog verdere appreciatie voor op te brengen.
Wat in het begin aanvaardbaar cynisch was, werd harteloos. Ik heb een aantal keren op het punt gestaan het boek uit het raam te gooien, ergens diep in een vijver, waar ik het nooit meer zou terugvinden.
De manier waarop er op pagina 180 wordt geschreven over iemand met het syndroom van Down, kon ik maar moeilijk relativeren. Hoe de schrijver een aantal pagina’s verder zonder enige schaamte uiteenlegt hoe hij zijn bloedeigen kind ervaart, vond ik ronduit schrijnend.
De auteur beschikt over een buitengewone taalintelligentie, maar de koelte en ongevoelige manier waarop hij bepaalde passages in beeld bracht, vond ik te verregaand.
Ik ben geschokt.