Absurd reëel

Vincent Merkcx sleurt je mee in het verhaal over de man die niet schoot. Of misschien beter: de onwetendheid rond de man die niet schoot en de invloed die de vermeende aanslag heeft op het Antwerpen waarin hoofdpersonage Anders leeft. Niet toevallig dicht bij huis en dus geen honderdste vervanmijnbedshow. Het kan overal en hij kiest voor een locatie nog geen twee kilometer van waar mijn bed staat. Sta me toe om niet honderd procent gerust te zijn na de uitgebreide beschrijving van wat Antwerpen zou zijn moest fictie plots realiteit worden. Desondanks straalt het boek zelfvertrouwen uit.

En met dat zelfvertrouwen laat Merckx je de absurditeit van de realiteit voelen die hij als leidraad hanteert. Zo presenteert hij u vijfentachtig mogelijke daderprofielen van mannen met een groene pet of Stentson op, en een proces voor meer dan vierduizend man op een dienblad en slaagt hij er ten alle tijden in de bureaucratie zelfs in de fictie na te streven.

Daarnaast krijgt de lezer ook de mooie woorden, goede vergelijkingen, en treffende (echter soms vergezochte) metaforen, maar wat mij het meest opviel en vooral zal bijblijven: de diepgaande filering van onze maatschappij die leeft en teert op angst. Die blijft draaien en toch stilstaat, want dat is wat angst doet. Het laat je doorgaan als een kip zonder kop en tegelijkertijd perplex staan. Merckx bewijst in ‘De man die niet schoot’ dat ook een stad zich in vergelijkbare extase kan bevinden.

Enig punt van kritiek: het verhaal heeft een potentieel dat er niet helemaal uitkomt. Met een openingsscène waar geen bloed vloeit houdt en bouwt het boek aan een continue spanning die je op het puntje van je stoel doet zitten, maar waar (op het bittere einde na) weinig uitkomt.

Al bij al lijkt het op het eerste zicht de objectiviteit en het observatievermogen van een journalist die dit boek maakt tot wat het is, het is de diepgang en de psychologie van het individu in de massa die Merkcx tot een heus schrijver bombardeert en doet hopen dat er meer komt.