Explicador: uitleg is noodzakelijk

Sander Pleij heeft met Explicador een bijzonder boek geschreven, dat vermoedelijk niet voor iedereen even eenvoudig te lezen is. In het boek lopen verschillende verhaallijnen door elkaar: hoofdpersoon S maakt een manifest over het voortbestaan van de mens als computer, of van de computer als mens? Dat manifest moet binnen 24 uur na het begin van het boek af zijn. Ondertussen lees je over de jeugd van S, over het leven van zijn halfzusje Ster en over de jaren die dada-dichter Paul van Ostaijen na WOI in Berlijn doorbrengt. Later in het boek komen daar ook nog stukken bij uit het leven van S in de weken voordat hij het manifest voltooit.
In het begin van het boek is niet duidelijk wat alle verschillende verhaallijnen met elkaar te maken hebben. Dit maakt het boek lastig te lezen. Pas ongeveer halverwege kom je erachter wat de verbanden zijn. Vanaf dat moment leest het boek eenvoudiger en worden de lijnen duidelijker, waardoor je toch benieuwd wordt hoe het boek afloopt.
Het verhaal loopt over van de verwijzingen naar kunst en filosofie. Lang niet alles daarvan is even begrijpelijk opgeschreven, zelfs niet als je een beetje thuis bent in die werelden. S vertelt over het ontstaan van de film en hoe bioscoopbezoekers in het begin een explicador (=uitlegger) nodig hadden om films te kunnen begrijpen. Die explicador was ook zeer welkom geweest bij dit boek, om ervoor te zorgen dat je er als lezer meer uit kon halen. Helaas blijft het lastig, zelfs voor de geoefende lezer, om de diepere laag uit dit verhaal te halen. Het manifest, dat op tijd klaar is en waarmee het boek afsluit, helpt daar jammer genoeg ook niet aan mee.